ΠΟΠ-ΠΓΕ -Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ)

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ (ΠΟΠ) - ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ (ΠΓΕ) - ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΙΔΙΟΤΥΠΟ ΠΡΟΪΟΝ (ΕΠΙΠ)
  • Ιστορικό: 

Το 1992 με τον κανονισμό 2081/92 η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε για πρώτη φορά το καθεστώς, για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων και με τον κανονισμό 2082/92 το καθεστώς, για τις βεβαιώσεις ιδιοτυπίας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Το 2006 με στόχο τη βελτίωση του συστήματος, οι παραπάνω κανονισμοί αντικαταστάθηκαν από τους 510/06 και 509/06 αντίστοιχα, χωρίς ωστόσο να μεταβληθεί το πεδίο εφαρμογής τους και η σκοπιμότητά τους. 

Με τον Καν(ΕΕ) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Νοεμβρίου 2012 «για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων» έχουν συγχωνευτεί σε ένα ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο οι ανωτέρω κανονισμοί (Καν(ΕΚ) 509/2006 και 510/2006). Παράλληλα στον εν λόγω κανονισμό έχουν προστεθεί και άλλα σχήματα ποιότητας όπως οι προαιρετικές ενδείξεις «Προϊόν ορεινής παραγωγής», «Προϊόν νησιωτικής γεωργίας» κ.λ.π.

Σύμφωνα με τους παραπάνω κανονισμούς και στο πλαίσιο του επαναπροσανατολισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να στραφούν σε μορφές ολοκληρωμένης ανάπτυξης της υπαίθρου, μέσω της διαφοροποίησης της γεωργικής παραγωγής. Επιπλέον παρέχεται η δυνατότητα αφενός στους παραγωγούς (ιδίως των μειονεκτικών και απομακρυσμένων περιοχών) να προωθήσουν ευκολότερα προϊόντα τους που παρουσιάζουν εξειδικευμένα χαρακτηριστικά, πετυχαίνοντας καλύτερες τιμές στην αγορά και βελτιώνοντας έτσι το εισόδημά τους και αφ’ ετέρου στους καταναλωτές να αγοράζουν προϊόντα ποιοτικά, με εγγυήσεις για τη παραγωγή, επεξεργασία και τη γεωγραφική καταγωγή τους.

ΟΡΙΣΜΟΙ
  • Ονομασία Προέλευσης 

Ως «ονομασία προέλευσης» νοείται η ονομασία, η οποία μπορεί να είναι μια παραδοσιακά χρησιμοποιούμενη ονομασία,  που ταυτοποιεί ένα προϊόν: 

α) καταγόμενο από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χώρα· 
β) η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του οποίου η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον με  τους εγγενείς φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες που το χαρακτηρίζουν· και 
γ) του οποίου όλα τα στάδια της παραγωγής εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

  • Γεωγραφική Ένδειξη 

Ως «γεωγραφική ένδειξη» νοείται η ονομασία συμπεριλαμβανομένης παραδοσιακά χρησιμοποιούμενης ονομασίας, που ταυτοποιεί ένα προϊόν: 

α) καταγόμενο από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή χώρα·
β) του οποίου ένα συγκεκριμένο ποιοτικό χαρακτηριστικό, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό μπορεί να αποδοθεί κατά κύριο λόγο  στη γεωγραφική του προέλευση· και
γ) του οποίου ένα τουλάχιστον από τα στάδια της παραγωγής εκτελείται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

  • Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα

Ως εγγυημένο παραδοσιακό ιδιότυπο προϊόν νοείται ένα ιδιότυπο προϊόν ή τρόφιμο το οποίο: 

α) παρασκευάζεται με τρόπο παραγωγής, μεταποίησης ή σύνθεσης που αντιστοιχεί στην παραδοσιακή πρακτική για το εν λόγω προϊόν ή τρόφιμο· ή 
β) παράγεται από πρώτες ύλες ή συστατικά που είναι τα χρησιμοποιούμενα παραδοσιακά. 

Για να μπορεί να καταχωρισθεί μια ονομασία ως ονομασία εγγυημένου παραδοσιακού ιδιότυπου προϊόντος, πρέπει: 

α) να χρησιμοποιείται κατά παράδοση για την περιγραφή του ιδιότυπου προϊόντος· ή 
β) να προσδιορίζει τον παραδοσιακό χαρακτήρα ή τον ιδιότυπο χαρακτήρα του προϊόντος.

ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

Κάθε ενδιαφερόμενος προκειμένου να χρησιμοποιήσει καταχωρισμένες ονομασίες, ενδείξεις, το ενωσιακό σύμβολο, καθώς και το σήμα του ΕΛ.Γ.Ο. - ΔΗΜΗΤΡΑ (σύμβολο/σήμα AGROCERT) για γεωργικά προϊόντα ή τρόφιμα με Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε. ή Ε.Π.Ι.Π., υποβάλλει προς τον ΕΛ.Γ.Ο. - ΔΗΜΗΤΡΑ αίτηση για ένταξη στο σύστημα ελέγχου ανάλογα με την αιτούμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με τις προδιαγραφές για το αντίστοιχο προϊόν, εφόσον:

α) παράγει και διακινεί μη προσυσκευασμένα προϊόντα,
β) συσκευάζει προϊόντα με σκοπό την εμπορία,
γ) διακινεί προϊόντα, προσυσκευασμένα ή μη, δικής του ετικέτας ή για λογαριασμό του ή για λογαριασμό τρίτου, χωρίς να εμπλέκεται σε καμία διεργασία παραγωγής ή συσκευασίας,
δ) αποθηκεύει και διακινεί μη προσυσκευασμένα τρόφιμα.

Επίσης κάθε επιχείρηση που ενδιαφέρεται να ανανεώσει την πιστοποίηση ΠΟΠ/ΠΓΕ προϊόντος, χρειάζεται να υποβάλλει αίτηση ανανέωσης πιστοποίησης στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Αν η πιστοποίηση λήξει χωρίς την υποβολή αίτησης ανανέωσης ή ανακληθεί, η επιχείρηση διαγράφεται από το Μητρώο. Η αίτηση θα υποβάλλεται μέσω του πληροφοριακού συστήματος iagro ακολουθώντας τις παρακάτω οδηγίες:

Οι πιστοποιημένες επιχειρήσεις καταχωρούνται στο μητρώο εγκεκριμένων επιχειρήσεων και δικαιούχων χρήσης ενδείξεων ΠΟΠ/ΠΓΕ. Η συσκευασία των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ που διατίθενται σε λιανική πώληση, θα πρέπει επιπλέον άλλων υποχρεωτικών ενδείξεων, να φέρει και όσα προβλέπονται στην εθνική και κοινοτική νομοθεσία για τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ. Ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, διενεργεί ελέγχους τόσο στην έδρα κάθε επιχείρησης όσο και σε σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης. Οι έλεγχοι μπορεί να είναι τακτικοί ή/και αιφνιδιαστικοί.