ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 12 Φεβρουαρίου 2016
Ομιλία
Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλη Αποστόλου
στη Βουλή στη συζήτηση της Επίκαιρης Επερώτησης βουλευτών
της Δημοκρατικής Συμπαράταξης
Πριν απαντήσω στα ερωτήματα σας, οφείλω να επισημάνω: αναρωτηθήκατε ποια είναι η δική σας ευθύνη για την κοινωνική ερημοποίηση της υπαίθρου, γιατί ψυχορραγούν τα χωριά και οι κωμοπόλεις;
Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί κάθε λογικός άνθρωπος, της πραγματικής αγροτικής παραγωγής και ζωής, αγανακτεί με τον τρόπο που οι δικές σας κυβερνήσεις διαχειρίζονταν τις ενισχύσεις;
Σας απασχόλησε ποτέ, ότι διαλύσατε οτιδήποτε συλλογικό και οργανωμένο δημιουργήθηκε στην ύπαιθρο; Τα λουκέτα, τα πωλητήρια, οι εκποιήσεις, οι εκκαθαρίσεις ολόκληρων μονάδων, εργοστασίων, δομών με πρώτες τις συνεταιρισμών. Να μην αναφέρω ονόματα γιατί θα χαθεί ο αριθμός.
Υπάρχει κανείς που δεν γνωρίζει για το πάρτυ του χρηματιστήριου, σε κάθε χωριό και ΕΛΔΕ, όπου χάθηκαν κεφάλαια και αποταμιεύσεις αγροτών μιας ζωής;
Έχετε μήπως αντίρρηση αγαπητοί συνάδελφοι για όλα αυτά και για δεκάδες άλλα;
Και μήπως αλήθεια γνωρίζετε πότε έγιναν όλα αυτά μαζί με τα άλλα;
Μήπως γνωρίζετε ποιος κυβερνούσε τόσα χρόνια; Ποιος εφάρμοζε τις πολιτικές που μας έφεραν ως εδώ;
Μήπως γνωρίζετε επί ποιας κυβέρνησης εκποιήθηκε η ΑΤΕ, πουλήθηκε η Δωδώνη, έφτασε λίγο πριν το κλείσιμο η ΕΒΖ, έκλεισαν ή πουλήθηκαν τα εργοστάσια λιπασμάτων, πουλήθηκε η Όλυμπος, η ΑΓΝΟ …. απαξιώθηκε ότι κινείτο και είχε δουλειά και προοπτική.
Μήπως γνωρίζετε, επί ποιων κυβερνήσεων επιβλήθηκαν πρόστιμα και καταλογισμοί πάνω από 3 δις;
Ποιες κυβερνήσεις χρωστούσαν ενισχύσεις στους αγρότες από το 2008;
Επί ποιων κυβερνήσεων χαραμίσθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ επενδυτικών προγραμμάτων;
Δεν θα συνεχίσω παρότι θα έπρεπε.
Τα ξέρετε κύριοι του ΠΑΣΟΚ. Όλα τα ξέρετε γιατί απλώς επί των ημερών σας έγιναν τα περισσότερα, και τα υπόλοιπα επί των ημερών των χθεσινών συγκυβερνητών σας.
Κι έρχεστε σήμερα εκμεταλλευόμενοι την δύσκολη συγκυρία, να ξεπλύνετε τα πάντα σε μια νύκτα.
Δεν θα συνεχίσω. Να είστε βέβαιοι ότι σιγά-σιγά τα πάντα θα πάρουν τον δρόμο τους…
Ξέρουμε τις απαιτήσεις της δύσκολης συμφωνίας, τις επιπτώσεις της στον αγροτικό κόσμο, όπως όμως ξέρουμε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, κάθε άλλη λύση θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα.
Έχουμε δεσμευτεί για να απαλύνουμε τις άμεσες επιπτώσεις της συμφωνίας , ιδιαίτερα στους μικρομεσαίους αγρότες.
Θα το κάνουμε στα πλαίσια του δυνατού, σε διάλογο μαζί τους, με την ευθύνη και την δική τους και του Πρωθυπουργού.
Έχουμε δεσμευτεί για την έναρξη μιας συνολικής προσπάθειας παραγωγικής ανασυγκρότησης του αγροτικού τομέα, ως του βασικού μοχλού για να ξεφύγουμε από την μιζέρια του σήμερα, αρχίζοντας μια νέα συγκροτημένη προσπάθεια.
Μας επερωτάτε για ανυπαρξία εθνικού σχεδίου για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα και την παραγωγική ανασυγκρότηση.
Σας απαντάμε: όχι μόνο έχουμε, αλλά και το επεξεργαστήκαμε κατά τρόπο που να υπηρετεί την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας με βάση τη θεματική που αποτυπώθηκε στη συμφωνία, ν. 4336/2015 ).
Πολλά σημεία αυτού του σχεδίου μας σύντομα θα αποτελέσουν πεδίο γενικευμένου διαλόγου. Ας σκεφθούν όσοι, πολιτικές δυνάμεις, αγροτικές συλλογικότητες, επιστημονικοί φορείς κλπ, επιθυμούν να συμβάλλουν. Ευπρόσδεκτοι.
Οι στόχοι μας στα επιμέρους πεδία παρέμβασης της στρατηγικής μας , κατηγοριοποιούνται σε τρεις κατηγορίες:
1. Στόχοι για διαρθρωτικά ζητήματα, όπως
- Η δημιουργία ανταγωνιστικών εκμεταλλεύσεων, σε συνάρτηση με τις γεωμορφολογικές και κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες στις οποίες λειτουργούν, τα προϊόντα τα οποία παράγουν και τις αγορές στις οποίες απευθύνονται.
- Η μετατόπιση της ηλικιακής σύνθεσης των αγροτών προς τις νεότερες ηλικίες και η στοχευμένη ενίσχυσή τους.
- Η χρήση των υδατικών πόρων και της ενέργειας με όρους αειφορίας, τεχνικής αποτελεσματικότητας και οικονομικής ορθολογικότητας.
2. Στόχοι σε θέματα εμπορίου και προώθησης εξαγωγών, όπως
- Η εξυγίανση των όρων ανταγωνισμού στο εμπόριο των αγροτικών προϊόντων .
- Η βελτιστοποίηση της συνέργειας και της αποτελεσματικότητας των επιμέρους λειτουργιών της εμπορίας με προσανατολισμό τις εξαγωγές και
- Η διευκόλυνση της λειτουργίας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο του εξωτερικού εμπορίου.
3. Στόχοι για την απορρόφηση των κονδυλίων της EE, όπως
- Η μεγιστοποίηση της απορρόφησης των κονδυλίων , αλλά και η αποτελεσματική διαχείρισή τους.
Από την υλοποίηση των παραπάνω συγκεκριμένων παρεμβάσεων στα πεδία που έχουν οριστεί, πέραν των άμεσων επιπτώσεων στην αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας, αναμένεται και η βελτίωση στην ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρο που είναι το κόστος παραγωγής.
Για την υλοποίηση κάθε ενός από τους παραπάνω στόχους, διατυπώνονται εξειδικευμένες στρατηγικές και αναφέρονται ενδεικτικά συγκεκριμένα μέτρα.
Ξεκινάμε την υλοποίηση της στρατηγικής μας έχοντας δύο βασικά εργαλεία, το νέο ΠΑΑ και το νέο πλαίσιο λειτουργίας του συνεργατισμού στο χώρο.
Θα συνεργαστούμε με τους αγρότες για να πετύχουμε όχι μόνο την απορρόφηση των πόρων, συνολικής επενδυτικής δαπάνης 6 δις ευρώ,
αλλά κυρίως την αποτελεσματικότητα.
Υπηρετούμε το μέλλον του αγροτικού χώρου, ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις της εποχής μας. Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στις οργανώσεις παραγωγών, γιατί αυτές μπορούν να λειτουργήσουν και με επιχειρηματική αντίληψη , που είναι πλέον αναγκαία στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που ολοένα και εδραιώνεται στον αγροτικό χώρο.
Τι παραλάβαμε εμείς ; Μόνο τις επιπτώσεις από την κάκιστη διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων των κυβερνήσεων τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν.Δ., κι ένα ΠΑΑ ,που μας επέστρεψε η Ε.Ε. ως πρόχειρο.
Τι κάναμε για να αποφύγει η χώρα μας τα χειρότερα;
Για τα πρόστιμα (καταθέτω σχετική κατάσταση με περισσότερες από 300 παραβάσεις) που είχαν αποδεχθεί τελεσίδικα, οι προηγούμενες κυβερνήσεις, πληρώσαμε ήδη τη πρώτη δόση ύψους 311 εκατ .κι ακολουθεί η συνέχεια κάθε χρόνο.
Για τους καταλογισμούς δίνουμε σκληρές μάχες να μειώσουμε τα ποσά (έχουμε καταφέρει πολλά σ΄ αυτό το επίπεδο), αλλά δυστυχώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όξυνε τη στάση της, λόγω της αδιαφορίας που δείξατε μέχρι σήμερα (καταθέτω τη σχετική επιστολή) και επιμένει να επιστραφούν και μάλιστα έντοκα ,από τους ίδιους τους αγρότες τα υπόλοιπα ποσά, αλλιώς η χώρα απειλείται με παραπομπή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο και ημερήσια πρόστιμα.
Σας υπενθυμίζω για άλλη μια φορά τις υποθέσεις:
- Πακέτο Χατζηγάκη (Παράνομες Ενισχύσεις που δόθηκαν από τον ΕΛΓΑ) τα έτη 2008 και 2009 συνολικού ύψους 420.εκατ. €.
- Το Πακέτο Κοντού (Αφορά Εγγυήσεις και επιδότηση επιτοκίου που δόθηκαν σε 54 συνεταιριστικές οργανώσεις για τα Δημητριακά το 2008) ύψους 108.000.000 €.
- Το Πακέτο Μωραΐτη, Κοσκινά μια παλιά υπόθεση ενισχύσεων-ρυθμίσεων που δόθηκαν σε 89 Ενώσεις συνεταιρισμών και συνεταιριστικές οργανώσεις στη δεκαετία του ΄90 ύψους 500.000.000 €.
Αυτή λοιπόν είναι η ομολογουμένως δυσάρεστη πραγματικότητα που βρήκαμε και πρέπει να διαχειριστούμε σήμερα.
Δεν υπάρχει ευθύνη δική σας για τα παραπάνω; Θα την αναλογιστείτε; Θα την αναλάβετε;
Μας επερωτάτε για τα άδικα φοροεισπρακτικά μέτρα με τα οποία επιβαρύνουμε τους γεωργούς, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς.
Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σχοινί .
Βρήκαμε το ν. 4172/13 , σύμφωνα με τον οποίο όλα τα εισοδήματα του 2014 θα φορολογούνταν από το πρώτο ευρώ με 13%( ΠΟΛ 1116/2015 της Γενικής Γραμματέα Εσόδων κ. Σαβαϊδου), δηλαδή για το καθαρό εισόδημα του 2014 ύψους 1,33 δις οι αγρότες θα πλήρωναν φόρο και προκαταβολή 670 εκατ. ευρώ, ενώ με την παρέμβαση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ πλήρωσαν 270 εκατ. ευρώ.
Κι αυτό συνέβη γιατί με το ν.4328/15 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θέσπισε το καλοκαίρι του 2015 για να προστατέψει με αυτόν τον τρόπο τους αγρότες, αφού από τα 2,6 δις. ευρώ των ετήσιων ενισχύσεων, τα 2,2 δις. μένουν αφορολόγητα.
Θέλω να ξεκαθαρίσω για μια ακόμη φορά ότι στα εισοδήματα του 2015 που θα φορολογηθούν το 2016 δεν υπάρχει κάποια αλλαγή σε σχέση με όσα ισχύουν.
Συνεχίζει δηλαδή να ισχύει το αφορολόγητο των αγροτικών ενισχύσεων μέχρι τα 12.000 ευρώ, και τα ποσά που θα πληρώσουν τη φετινή χρονιά για τα εισοδήματα του 2015 θα είναι περίπου 225 εκατ. ευρώ, για φορολογητέο καθαρό εισόδημα ύψους 1,33 δις ευρώ
Δεν βλέπετε ότι, όχι μόνο με την ισχύουσα φορολογική ρύθμιση, αλλά ακόμη και με αυξημένους φορολογικούς συντελεστές (20% και στη συνέχεια 26%) η συνολική φορολογική επιβάρυνση με βάση το ίδιο εισόδημα δεν θα φτάσει καν στα 470 εκατ. ευρώ που θα πλήρωναν με το δικό σας νόμο;
Μας επερωτάτε για καθυστερήσεις στις πληρωμές των ενισχύσεων και των αποζημιώσεων.
Γνωρίζουν οι αγρότες ότι εμείς βάζουμε τάξη στο χάος των πληρωμών τους. Το Δεκέμβρη πληρώσαμε συνολικά 2 δις , 1,2 δις της βασικής ενίσχυσης και της εξισωτικής και 800 εκατομμύρια για εκκρεμότητες από το 2008 έως το 2014 και αποζημιώσεις, ενώ το 2015, μετά από πολλά χρόνια δεν μας επιβλήθηκε πρόστιμο.
Υπάρχουν εκκρεμότητες και προβλήματα.
Είναι ίδια η αρχιτεκτονική της νέας ΚΑΠ σε εθνικό επίπεδο που δημιουργεί γραφειοκρατία και καθυστερήσει.
Παρόλα αυτά, καταβλήθηκε έγκαιρα η 1η δόση της εκκαθάρισης της Βασικής Ενίσχυσης, τη στιγμή που οι πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν ακόμα πληρώσει τις ενισχύσεις.
Το κυριότερο είναι όμως ότι τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες, με βάση τον κοινοτικό κανονισμό, ώστε να αποφευχθούν νέα πρόστιμα και καταλογισμοί που έχουν εξελιχθεί σε «κατάρα» για τον αγροτικό τομέα.
Η 1η δόση που πιστώθηκε τη Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου στους λογαριασμούς είναι το 90% της εκκαθάρισης της βασικής ενίσχυσης, δηλαδή το 90% του 60% κατ΄ αντιστοιχία της ενιαίας ενίσχυσης. Συνεπώς ο παραγωγός έλαβε το 54% της ενιαίας ενίσχυσης. Το υπόλοιπο 46% θα το εισπράξει με την καταβολή του «πρασινίσματος» που υπολογίζεται να καταβληθεί τον Απρίλιο. Ορισμένες κατηγορίες αγροτών θα πάρουν επιπλέον και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις τους ή τις ενισχύσεις για νέους αγρότες.
Οι διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται ανά περιοχή ή ανά καλλιέργεια σε σχέση με ό, τι εισέπραττε ο παραγωγός με το προηγούμενο καθεστώς, πέραν του μικρότερου κατά 15% προϋπολογισμού της ΚΑΠ , οφείλονται σε επιλογές που έγιναν από τη χώρα μας, απο δικές σας κυβερνήσεις, όσον αφορά τον τρόπο εφαρμογής της ΚΑΠ, όπως για παράδειγμα στην επιλογή να χωριστεί η χώρα σε τρείς περιφέρειες (αροτραία, δενδρώδεις, βοσκότοποι) κ.λπ.
Οι επιλογές αυτές έχουν συγκεκριμένες συνέπειες (δυσμενείς για κάποιες καλλιέργειες και κάποιες περιοχές και ευνοϊκές για άλλες) οι οποίες ήταν γνωστές, χωρίς όμως να είναι καταλυτικές. Σε κάθε περίπτωση, οι επιλογές αυτές έγιναν από τις δικές σας κυβερνήσεις και όχι από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ΕΛΓΑ για ζημιές που προξενήθηκαν από διάφορους φυσικούς κινδύνους,(βροχοπτώσεις, παγετοί , χαλαζοπτώσεις κ.λ.π.), σε διάφορες καλλιέργειες της χώρας, κατά το 2014 – 2015 έχει καταβάλει στους αγρότες και κτηνοτρόφους της χώρας (εντός του 2015) το ποσό των 174.252.486,79 ευρώ και σχεδόν έχει ολοκληρωθεί για το 2014 η καταβολή των αποζημιώσεων, ενώ παράλληλα έχει ξεκινήσει η καταβολή και για τις ζημιές του 2015 (πρώτο τρίμηνο), η οποία θα συνεχιστεί σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά μήνα) μέχρι και την ολοκλήρωσή τους.
Παράλληλα κατά τη διάρκεια του απερχόμενου έτους κατέβαλε το ποσό των 15.775.769,87 για την πληρωμή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων(ΠΣΕΑ).
Μας επερωτάτε για την έλλειψη ουσιαστικού διαλόγου.
Είναι αδιανόητο να μας κατηγορείτε για έλλειψη διαλόγου. Έχω συναντήσει όχι μόνο εγώ, αλλά και όλη η ηγεσία του Υπουργείου, αλλεπάλληλες φορές αγρότες από όλη τη χώρα και όλους τους κλάδους της αγροτικής δραστηριότητας. Πάντα με μια στάση στήριξης του χώρου, γιατί όντως την έχει ανάγκη σε μόνιμη βάση.
Πάντα τους περιμένει κι ο πρωθυπουργός.
Πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσουμε και μερικά άλλα πράγματα μεταξύ μας.
Όλα αυτά που αναφέρετε ως προβλήματα που προκαλεί η πολιτική μας τα έχουμε μαζί ψηφίσει . Μαζί ψηφίσαμε για τη προκαταβολή του φόρου, μαζί ψηφίσαμε για την αύξηση των συντελεστών φορολογίας του εισοδήματος, μαζί ψηφίσαμε για την φορολογία του πετρελαίου, μαζί την εναρμόνιση των ασφαλιστικών εισφορών του ΟΓΑ με αυτές των άλλων ασφαλιστικών κλάδων, μαζί τη συμφωνία.
Και το κάναμε, ιδιαίτερα για τον αγροτικό χώρο γιατί πιστεύουμε ότι η βιωσιμότητά του είναι συνυφασμένη με τη Κοινή Αγροτική Πολιτική… για να προστατεύσουμε για το χώρο συνολικά 3,5 δις το χρόνο (ενισχύσεις και επενδυτικούς πόρους).
Αναδεικνύεται ιδιαίτερα από τους αγρότες, στις κινητοποιήσεις τους το ασφαλιστικό ως το μεγάλο πρόβλημα.
Σήμερα ο ΟΓΑ και συνολικά το ασφαλιστικό των αγροτών είναι στον αέρα και αντιμετωπίζει προβλήματα μεγαλύτερα από το ασφαλιστικό άλλων κλάδων.
Σήμερα το 90% των δαπανών του ΟΓΑ (3,35 δις το χρόνο ) καλύπτεται από το κρατικό προϋπολογισμό, ενώ ταυτόχρονα
350.000 αγρότες, περίπου οι μισοί από τους ασφαλισμένους στον ΟΓΑ, δεν πληρώνουν τα ασφάλιστρά τους( εμείς έχουμε δεσμευτεί ότι θα τους διευκολύνουμε με μια μακροχρόνια ρύθμιση ,ενώ η Ν.Δ. πρότεινε τη παρακράτησή από τις κοινοτικές ενισχύσεις ).
Πρέπει να γίνει επιτέλους κατανοητό ότι οι αλλαγές που συζητάμε για το ασφαλιστικό των αγροτών περιλαμβάνονται σε μια ευρύτερη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού της χώρας, στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους δανειστές....
Ειδικά όμως για τους αγρότες, παρότι επιφυλάσσεται ένα ευνοϊκό – σε σχέση με άλλους κλάδους – πλαίσιο, εξασφαλίζεται η προσαρμογή των ασφαλίστρων σε βάθος τετραετίας (μέχρι το 2019) και όχι απότομα και το εισόδημα που ορίζεται ως βάση για τον υπολογισμό της κατώτατης ασφαλιστικής εισφοράς είναι το 80% του κατώτατου μισθού του ανειδίκευτου εργαζόμενου, η κυβέρνηση θα εξαντλήσει, κατά τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, κάθε περιθώριο για την μείωση της επιβάρυνσης που θα έχουν οι αγρότες από τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι η κυβέρνηση, στην πρότασή της για τους αγρότες, είναι φανερό ότι τους αντιμετωπίζει το δυνατότερο ευνοϊκά.
Εν κατακλείδι, επιμένουμε στο διάλογο με τους αγρότες, τον κρίνουμε αναγκαίο και θεωρούμε ότι ανοίγει δρόμους και λύνει προβλήματα.