ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 05 Φεβρουαρίου 2016
Ομιλία
Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλη Αποστόλου στη Βουλή
στη συζήτηση της Επίκαιρης Επερώτησης βουλευτών του ΚΚΕ
Όσοι από μας ψηφίσαμε τη συμφωνία του Ιουλίου με τους θεσμούς, το κάναμε γιατί πιστεύαμε ότι η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας μας αποτελεί μονόδρομο.
Το κάναμε ιδιαίτερα για τον αγροτικό χώρο γιατί πιστεύουμε ότι η βιωσιμότητά του είναι συνυφασμένη με την Κοινή Αγροτική Πολιτική, αφού τόσο το καθαρό εισόδημά του (3,8 δις ) σε ποσοστό 65%, δηλαδή 2,5 δις προέρχεται από κοινοτικές ενισχύσεις,
όσο και η ανάπτυξή του στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά από τη χρηματοδότηση του ΠΑΑ και του ΕΠΑΛ, άλλο 1 δις περίπου.
Είχαμε λοιπόν να προστατεύσουμε για το χώρο συνολικά 3,5 δις το χρόνο.
Δεν είναι η ώρα να συζητήσουμε για τις επιπτώσεις της εφαρμοζόμενης ΚΑΠ, είχε θετικές, είχε και αρνητικές.
Εμείς όμως έχοντας πλήρη συναίσθηση των δεδομένων μέσα στα οποία κινείται η οικονομία και ειδικότερα η αγροτική θεωρούμε ότι πρέπει να εκμεταλλευθούμε τις όποιες δυνατότητες μας παρέχει.
Η μάχη που δίνουμε αυτή την ώρα, στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους είναι μια μάχη από τη φύση της αμυντική.
Θα υπάρξουν κι άλλες μάχες που κυρίως θα είναι μάχες τόσο κατά της διαπλοκής που λυμαίνεται το χώρο, όσο και υπέρ της ανάπτυξης που έχει ανάγκη ο χώρος .
Οι αγρότες που βρίσκονται στα μπλόκα αναδεικνύουν ως βασικό αίτημα, αυτό της απόσυρσης των προτάσεων για το ασφαλιστικό και το φορολογικό και της συζήτησης των θεμάτων από μηδενική βάση.
Έχω κάνει εξαντλητικούς διαλόγους και συναντήσεις μαζί τους όχι μόνο για τα συγκεκριμένα ζητήματα, αλλά και για πολλά άλλα που όντως υπάρχουν και αναφέρονται στην επερώτησή σας.
Πάντα με μια στάση στήριξης του χώρου γιατί όντως την έχει ανάγκη σε μόνιμη βάση.
Όμως τα ζητήματα του φορολογικού και του ασφαλιστικού είναι ζητήματα γενικότερης πολιτικής, τα διαχειρίζονται οι αρμόδιοι υπουργοί και αυτή την ώρα τα διαπραγματεύονται με τους δανειστές μας.
Θα ήταν εντελώς άστοχο από την πλευρά μου να υπάρξει κάποια δέσμευση. Κι αυτό το ξέρουν οι αγρότες.
Ζήτησαν να συναντηθούν με το Πρωθυπουργό.
Ανταποκρίθηκε άμεσα… οι ίδιοι όχι.
Ο συνάδελφοί τους όμως της Γαλλίας που την ίδια ώρα βρίσκονται σε κινητοποίηση γιατί έχουν ανάλογα προβλήματα συναντήθηκαν χθες με τον Πρόεδρο Ολάντ.
Κι ο Ολάντ δεσμεύτηκε ότι θα ανακοινώσει μέτρα στην αγροτική έκθεση της Γαλλίας στις 29 του Φλεβάρη.
Ειλικρινά δεν μπορώ να εξηγήσω την αντίδρασή τους .
Στην ερχόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας θα έχω χωριστή συνάντηση με το Γερμανό Υπουργό Γεωργίας για τα προβλήματα του αγροτικού μας χώρου και θα επιδιώξω να συναντηθώ και με το Γάλλο συνάδελφο μου.
Υπάρχει απόλυτη ανάγκη συνεννόησης μαζί τους.
Η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου της χώρας αναγνωρίζει την ιδιαιτερότητα και τις δυσκολίες της αγροτικής δραστηριότητας.
Η κυβέρνησή μας όμως την υπερασπίζεται και την υπηρετεί στα δύο συγκεκριμένα ζητήματα.
Στο φορολογικό, δίπλα στο καθαρό μέσο εισόδημά τους, που σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών ανέρχεται στα 2.500 ευρώ, διασφαλίζει κι ένα μέσο αφορολόγητο εισόδημα 5.000 ευρώ από τις ενισχύσεις.
Όπως επίσης και στο ασφαλιστικό, το 90% των δαπανών του ΟΓΑ, δηλαδή από τα 3,35 δις τα 3 δις, καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ για τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία το ποσοστό κάλυψης φτάνει στο 50%.
Αλλά και στο τωρινό σχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, ως ελάχιστο εισόδημα για τον υπολογισμό των εισφορών ορίζεται το 80% του κατώτατου μισθού, ενώ και η προσαρμογή του γίνεται σε βάθος χρόνου κι όχι άμεσα.
Με την επερώτησή σας ζητάτε την υιοθέτηση συγκεκριμένων αιτημάτων, όπως:
Καθαρό αφορολόγητο εισόδημα 30.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 5.000 για κάθε παιδί ,δηλαδή για μια μέση αγροτική οικογένεια 40.000 ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών μόνο 1 στους 200 αγρότες έχει καθαρό εισόδημα άνω των 40.000.
Έχετε την αίσθηση ότι μπορεί να γίνει κοινωνικά αποδεκτή μια τέτοια ρύθμιση;
Και βέβαια συμφωνούμε μαζί σας και θα το κάνουμε να φορολογηθούν αυστηρότερα οι μεγαλοαγρότες και οι επιχειρηματίες, γιατί στόχος μας είναι να υπερασπιστούμε το μικρό και μεσαίο αγρότη.
Όμως δεν αντιλαμβάνεστε ότι η αποδοχή της πρότασής σας για μη τήρηση βιβλίων εσόδων – εξόδων μέχρι τα 40.000 ευρώ, όχι μόνο τους καθιστά αιχμαλώτους των μεσαζόντων του χώρου αλλά και τους οδηγεί σε υπερφορολόγηση;
Γιατί θέλετε να τους στερήσετε τη δυνατότητα το ΦΠΑ που πληρώνουν να μην το συμψηφίζουν με αυτό που εισπράττουν;
Αλήθεια από που προκύπτει ότι είναι καλύτερα για τους αγρότες να φορολογούνται με βάση την ακαθάριστη αξία της παραγωγής τους, εφόσον είναι μικρότερη των 40.000 ευρώ και όχι με βάση το εισόδημα που προκύπτει μετά την αφαίρεση όλων των δαπανών τους;
Ζητάτε την κατάργηση των περιορισμών της νέας ΚΑΠ και τη μη αποδοχή των περικοπών των ενισχύσεων.
Ασφαλώς και γνωρίζετε ότι η νέα ΚΑΠ υιοθετήθηκε το 2014 από τη συγκυβέρνηση της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ (δεν συμφωνήσαμε εμείς) και μέχρι το 2017 δεν μπορεί να αναθεωρηθεί .
Κρατάω μέχρι τότε τις προτάσεις σας, θα περιμένω, αν θέλετε να τις επικαιροποιήσετε. Σας εγγυώμαι ότι θα ανταποκριθώ, ως καλός διαχειριστής των αγροτικών θεμάτων της ευρωπαϊκής πολιτικής ,όπως με έχει αποκαλέσει κι ο Βαγγέλης ο Μπούτας.
Ζητάτε κι άλλα πολλά, όπως για παράδειγμα εγγυημένες τιμές για τα προϊόντα, εγγυήσεις για τις πληρωμές τους.
Αντίκεινται στο κοινοτικό πλαίσιο και δεν μπορούμε να δεσμευτούμε.
Η δική μας αγωνία μας και η προσπάθειά είναι να μεγαλώσουμε την πίτα, να δημιουργήσουμε νέο πλούτο, να αυξήσουμε την απασχόληση.
Δεν είμαστε σε αντιπαράθεση με τους αγρότες.
Είμαστε σε διαρκή αντιπαράθεση με τα προβλήματά τους.
Γνωρίζουν οι αγρότες ότι η δική μας κυβέρνηση πληρώνει το λογαριασμό της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ότι εμείς πληρώνουμε τη δημαγωγία και τα πελατειακά δίκτυα της συγκυβέρνησης τους στον χώρο. Πελατειακά δίκτυα που είχαν στήσει σε βάρος των μικρών και μεσαίων αγροτών.
Γνωρίζουν οι αγρότες ότι εμείς βάζουμε τάξη στο χάος των πληρωμών τους. Το Δεκέμβρη πληρώσαμε συνολικά 2 δις, 1,2 δις της βασικής ενίσχυσης και της εξισωτικής και 800 εκατομμύρια για εκκρεμότητες από το 2008 έως το 2014 και αποζημιώσεις.
Υπάρχουν εκκρεμότητες και προβλήματα. Είναι ίδια η αρχιτεκτονική της νέας ΚΑΠ σε εθνικό επίπεδο που δημιουργεί γραφειοκρατία και καθυστερήσεις.
Παρόλα αυτά, καταβλήθηκε έγκαιρα η 1η δόση της εκκαθάρισης της Βασικής Ενίσχυσης, τη στιγμή που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν ακόμα πληρώσει τις ενισχύσεις.
Το κυριότερο είναι όμως ότι τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες, με βάση τον κοινοτικό κανονισμό, ώστε να αποφευχθούν νέα πρόστιμα και καταλογισμοί που έχουν εξελιχθεί σε «κατάρα» για τον αγροτικό τομέα.
Η μείωση του προϋπολογισμού της ΚΑΠ κατά 15% ωχριά σε σχέση με τις απώλειες που δημιούργησε κατά τις παλαιότερες χρήσεις η επιβολή προστίμων και καταλογισμών από την Ε.Ε., απώλειες που εντέλει τις επιβαρύνεται ο Έλληνας αγρότης και ο Έλληνας φορολογούμενος.
Παραλάβαμε δημοσιονομικές διορθώσεις και καταλογισμούς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνολικού ύψους 3 δις ευρώ.
Τα μισά από αυτά είναι πρόστιμα για την κακή διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων και τα άλλα μισά ανακτήσεις, όπως τα περίφημα πακέτα Χατζηγάκη, Μωραΐτη και Κοντού.
Εσείς ζητάτε να μην επιστραφούν οι επιδοτήσεις που δόθηκαν παράνομα. Εμείς δίνουμε μάχες για να μη πληρώσουν οι μικροί και μεσαίοι αγρότες, δηλαδή τουλάχιστον το 80% των αγροτών. Και θα τα καταφέρουμε.
Κάθε χρόνο είχαμε πρόστιμα της τάξης των 300 - 350 εκατ. για τους βοσκοτόπους. Το 2015 σπάσαμε την παράδοση. Ήταν η πρώτη χρονιά που ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν κατέληξε σε πρόστιμο.
Απορροφήσαμε το 2015 από το απερχόμενο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, σε δύσκολες συνθήκες, ποσό ρεκόρ σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.
Υπηρετούμε και θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες του αγροτικού χώρου.
Επικαιροποιούμε και αυστηροποιούμε το Εθνικό Μητρώο Αγροτών με βάση τη νέα πρόταση που έχουμε καταθέσει στους εταίρους για τον προσδιορισμό του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη.
Με την πρότασή μας για ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, του συνολικά δηλούμενου εισοδήματος από τη γεωργία, οι κατ΄ επάγγελμα αγρότες θα είναι περίπου 275.000. Η ιδιαίτερη αντιμετώπιση των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών θα υπάρχει στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και ταυτόχρονα συζητιέται αυτήν την ώρα με τους θεσμούς στη διαπραγμάτευση για το φορολογικό και το ασφαλιστικό.
Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στους ασχολούμενους και με τη γεωργία υπόλοιπους κατοίκους της επαρχίας. Η γεωργία είναι μια δραστηριότητα συνυφασμένη με την επιβίωση στην ύπαιθρο.
Ξεκινάμε παρεμβάσεις στο κόστος παραγωγής με τον εξορθολογισμό του χώρου εμπορίας και διακίνησης των εφοδίων, ενώ είμαστε σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με την Ένωση Τραπεζών για την έκδοση της «κάρτας του αγρότη», ως εργαλείο για το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο χώρος.
Σύντομα θα έχουμε ολοκληρώσει τη διαδικασία θέσπισης της.
Θα συνδεθεί και θα έχει ως πιστωτικό όριο τις ενισχύσεις του κάθε αγρότη.
Έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση και έγινε εξαντλητικός διάλογος στο σχέδιο νόμου για το νέο πλαίσιο λειτουργίας του συνεργατισμού που κατατέθηκε στη Βουλή αρχές της εβδομάδας .
Μετά το γνωστό φιάσκο σπατάλης και χρεοκοπίας στη λειτουργία του συνεταιριστικού χώρου, ακόμα και η ΠΑΣΕΓΕΣ έχει αφήσει χωρίς θεσμική εκπροσώπηση τον αγροτικό χώρο.
Οι πορισματικές εκθέσεις διοικητικού και οικονομικού ελέγχου των παλιών οργανώσεων (ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΑΣΕ ΚΑΙ ΣΥΔΑΣΕ), έχουν διαβιβαστεί όλες στις αρμόδιες δικαστικές αρχές. Δεν έχει καμία χορηγηθεί καμία οικονομική ενίσχυση, όπως το άρθρο 14 του νόμου 4015/11 προέβλεπε.
Θέλουμε να βάλουμε τάξη στις γκρίζες ζώνες. Προπαγανδίζουν τα κανάλια ότι είπαμε τους αγρότες φοροφυγάδες. Αυτό που είπαμε είναι ότι η φοροδιαφυγή που υπάρχει στο χώρο έχει ως θύματα τους ίδιους τους αγρότες.
Γι’ αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τη γκρίζα ζώνη που δείχνουν τα στοιχεία ότι υπάρχει στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων. Πρέπει να φωτιστεί ναι ή όχι;
Πόσο μάλλον όταν δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν οι αγρότες. Αντίθετα έχουν να φοβηθούν οι μεσάζοντες και τα κυκλώματα που λυμαίνονται τον κόπο του αγρότη και εξασφαλίζουν αδήλωτα υπερκέρδη. Δεν μπορεί στην Ε.Ε. η σχέση τιμής παραγωγού προς τη τιμή του καταναλωτή να είναι 1 προς 3,5 και στη χώρα μας να είναι 1 προς 7.
Πρέπει ναι ή όχι να μας απασχολήσει η αδήλωτη εργασία στον αγροτικό χώρο. Ασφαλώς ναι. Γι’ αυτό θεσπίζουμε το εργόσημο ως το βασικό εργαλείο πληρωμής της απασχόλησης.
Αν καταφέρουμε σε πρώτη φάση να προσεγγίσουμε το 1/3 αυτής της εργασίας τότε μιλάμε για έσοδα του ΟΓΑ που ξεπερνούν τα 100 εκατ. ευρώ .
Η ρύθμιση αυτή όχι μόνο θα ικανοποιήσει ένα δίκαιο αίτημα για χρόνια άλυτο των αγροτών,
αλλά και θα τους δώσει τη δυνατότητα να δικαιολογήσουν την εν λόγω δαπάνη ως λειτουργικό έξοδο της επιχείρησής τους , επιλύοντας ταυτόχρονα κι ένα δημοκρατικό και όχι μόνο ανθρώπινο πρόβλημα.
Καθιερώνουμε την υποχρεωτική τήρηση βιβλίων εσόδων - εξόδων και τιμολογίων πώλησης για όλα τα αγροτικά προϊόντα, χωρίς να δημιουργούνται γραφειοκρατικές δυσκολίες.
Πρέπει να γίνει κατανοητό από τους αγρότες ότι οι κατεξοχήν ωφελημένοι θα είναι οι ίδιοι, αφού μόνον έτσι θα μπορούν να αφαιρούν από το ακαθάριστο εισόδημά τους το σύνολο του όντως υψηλού κόστους παραγωγής.
Θα επιταχύνουμε μετά από συνεννόηση με το Υπουργείο Οικονομικών τις επιστροφές των οφειλόμενων από το Δημόσιο (από το ΦΠΑ μέχρι το φόρο πετρελαίου), ώστε να βοηθήσουμε την απαραίτητη τη συγκεκριμένη περίοδο ρευστότητα.
Σ’ αυτό θα συμβάλλουν και ο ΕΛΓΑ που θα καταβάλλει από τα μέσα του Φλεβάρη και κάθε μήνα μέχρι τον Ιούνιο 20 με 25 εκατ, για τις ζημιές του πρώτου εξαμήνου του 2015 και ο ΟΠΕΚΕΠΕ που θα καταβάλλει στα μέσα του Φλεβάρη ποσό 50 εκατ. περίπου για συνδεδεμένες ενισχύσεις, εκκρεμότητες ενιαίας και αποζημιώσεις των παραγωγών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα για το ρώσικο εμπάργκο.
Πολλά προβλήματα αντιμετωπίζονται. Υπάρχουν κι άλλα. Υπάρχει όμως και μια πραγματικότητα που αποδεικνύει ότι ο αγροτικός τομέας βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης .
Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα μετά από μια περίοδο (2010-2014) πτώσης κατά 20%, αυξήθηκε, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, την περίοδο 2014- 2015 κατά 12,1%.
Μετά από δεκαετίες, οι εξαγωγές των αγροτοδιατροφικών προϊόντων, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων, σημείωσαν αύξηση κατά 22%.
Η χώρα μας αποτελεί βασικό προμηθευτή αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές, με σημαντική παρουσία στις περισσότερες αγορές των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ο.Ο.Σ.Α.
Και θέλω να τονίσω ιδιαίτερα την αδικία που έγινε στη μεγαλύτερη αγροτική έκθεση όλων των εποχών, την Agrotica. Ούτε ένα λεπτό εικόνας από όλα τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης για μια έκθεση που είχε 1505 εκθέτες από 41 χώρες και 128.000 επισκέπτες μέσα σε 4 ημέρες, με τις γνωστές βεβαίως συνθήκες λειτουργίας.
Αυτό πως λέγεται; Προσφορά στον αγροτικό χώρο;
Έχουμε μπροστά μας την εφαρμογή του νέου αναθεωρημένου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, κοινοτικής ενίσχυσης ύψους 4,7 δις ευρώ, και συνολικής επενδυτικής δαπάνης 6 δις ευρώ .
Ειδικά για τη στήριξη των νέων, προβλέπεται από το νέο Πρόγραμμα ένα διπλό «πακέτο» για τους αγρότες έως 40 ετών με στόχο την παραμονή αλλά και την επιστροφή χιλιάδων νέων στη περιφέρεια.
Βασικός μας στόχος είναι το πρόγραμμα να λειτουργήσει εμπροσθοβαρώς, με έμφαση σε μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα.
Θα συνεργαστούμε με τους αγρότες για να πετύχουμε όχι μόνο την απορρόφηση των πόρων αλλά κυρίως την αποτελεσματικότητα.
Υπηρετούμε το μέλλον του αγροτικού χώρου, ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις της εποχής μας, με την ματιά στραμμένη στις νεώτερες γενιές των παραγωγών.
Ξεκινάμε με όραμα και σχέδιο μια βαθιά, ριζοσπαστική μεταρρύθμιση για τον αγροτικού χώρου.
Οι βασικοί στόχοι του σχεδίου μας είναι:
- Η επάρκεια των βασικών ποιοτικών αγροτικών προϊόντων διατροφής, που σημαίνει βελτίωση του ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων και μείωση της “εξάρτησης’’ στα τρόφιμα, με πρώτο κριτήριο την υγιεινή και την ποιότητα.
- Η επίλυση των άμεσων και ώριμων προβλημάτων της αγροτικής οικονομίας προκειμένου να παραμείνει σήμερα στην παραγωγή ο αγροτικός πληθυσμός με ταυτόχρονη άμβλυνση των επιπτώσεων από τις δεσμεύσεις της “συμφωνίας’’ και την εφαρμογή του μεταβατικού – παραλλήλου προγράμματος ανασυγκρότησης.
- Ο ανασχεδιασμός της αγροτικής οικονομίας και της παραγωγικής ανασυγκρότησης με την μάτια στραμμένη στο μέλλον όπου σαφώς υπεισέρχεται η ουσιαστική αξιοποίηση του πυλώνα ΙΙ του ΠΑΑ 2014-2020.
Και για αυτή τη μεταρρύθμιση δεν έχουμε ακούσει τίποτα από αυτούς που έφεραν το χώρο στην σημερινή κατάσταση.
Θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα στήριξης των αγροτών μέσα στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, αλλά «πακέτο Αποστόλου» στη λογική του «πακέτου Χατζηγάκη» δεν πρόκειται να υπάρξει.
Γιατί σεβόμαστε τον αγρότη και τον Έλληνα πολίτη. Αρκετά έχουν χρεωθεί οι επόμενες γενιές.
Η κυβέρνηση μας είναι υποχρεωμένη, σε δύσκολες δημοσιονομικά και παραγωγικά συνθήκες, να επιλύσει ταχύτατα, οικονομικά, διαρθρωτικά και κοινωνικά προβλήματα σε νεκρό χρόνο, υπό την πίεση μάλιστα μιας συμφωνίας, που απαιτεί άμεσα δημοσιονομικά μέτρα με επιπτώσεις.
Αυτή την εντολή μας έδωσε ο Ελληνικός λαός, Και θα την υπηρετήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
Δείτε εδώ την ομιλία του Υπουργού Βαγγέλη Αποστόλου