ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αθήνα, 17 Δεκεμβρίου 2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Καθηγητής Αθανάσιος Τσαυτάρης πραγματοποίησε παρέμβαση σε ημερίδα-τηλεοπτική εκπομπή, που διοργάνωσε η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και των Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με θέμα «Αγροτική και Περιφερειακή Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Εναλλακτικός Τουρισμός - Προοπτικές Ανάπτυξης της Κοιλάδας του Αχελώου».

Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους Δήμους Αμφιλοχίας, Γ. Καραϊσκάκη, Αγράφων και Αργιθέας και με τα Γραφεία της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, την Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2012, στην Κοιλάδα του Αχελώου, στο Περδικάκι Αιτωλοακαρνανίας

Συμμετείχαν επίσης, ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Γιώργος Παπανικολάου, ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Σπύρος Δανέλλης, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Μόσχος Κορασίδης,, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας κ. Απόστολος Κατσιφάρας, ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων κ. Μανώλης Αγγελάκας.

Παρεμβάσεις, μέσω τηλεδιάσκεψης, έκαναν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σούλτς, ο Πρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Χάνες Σβόμποντα, ο Πρόεδρος της Ομάδας του ΕΛΚ Ζοσέφ Ντόλ, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Πάολο Ντε Κάστρο και ο Κύπριος Ευρωβουλευτής Σοφοκλής Σοφοκλέους.

Την Ημερίδα άνοιξαν οι Δήμαρχοι: Αμφιλοχίας Απόστολος Κοιμήσης, Αργιθέας Χρήστος Καναβός, Γ. Καραϊσκάκη Δημήτρης Γαλλίκας και Αγράφων Δημήτρης Τάτσης.
Συντονιστής της συζήτησης ήταν ο δημοσιογράφος Κώστας Αργυρός.

Στην παρέμβασή ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σούλτς τόνισε μεταξύ άλλων:
«Τα τελευταία χρόνια, με την προηγούμενη ιδιότητά μου, αλλά και τώρα ως Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είχα την ευκαιρία να σας εκφράσω τη σταθερή μου υποστήριξη.
Πιστεύω ακράδαντα πως η Ελλάδα, με τη μεγάλη Ιστορία της, με τις πανέμορφες περιοχές της, με τη φυσική της ομορφιά και τη γεωπολιτική της σημασία, είναι ένα πολύτιμο μέλος της Ε.Ε. που θα φτάσει ξανά στην οικονομική σταθερότητα.
Ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει εξαιρετικές προκλήσεις. Οι Έλληνες έχουν καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες και θυσίες για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Πιστεύω πως η κατάσταση θα ξεκινήσει να σταθεροποιείται και ο ελληνικός λαός που υποφέρει τόσο πολύ, μπορεί να ξεκινήσει να προσμένει την ανάταση. Θέλω να σας στείλω ένα θετικό και αισιόδοξο μήνυμα για το κοινό μας μέλλον. Η Ευρώπη σας στηρίζει και με καλύτερη και πιο αποδοτική χρήση όλων των διαθέσιμων και νέων εργαλείων Συνοχής, με βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη και έξυπνες συμμετοχικές πολιτικές, θα αντιμετωπίσουμε μαζί τις κοινές μας προκλήσεις. Εύχομαι κάθε επιτυχία για τη συνάντησή σας».

Ο Πρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Χάνες Σβόμποντα τόνισε:
«Η Ευρώπη βρίσκεται σε μία βαθιά οικονομική, κοινωνική και εν τέλει πολιτική κρίση, η οποία συνδέεται με το έλλειμμα οικονομικής ανάπτυξης που υπάρχει.
Μήπως είναι ουρανοκατέβατο αυτό το πρόβλημα, ή μήπως έχει τις εξηγήσεις του;
Πιστεύω πως πολλά από τα στοιχεία του προβλήματος έχουν τις εξηγήσεις τους. Φυσικά η χρηματοοικονομική κρίση, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ, που ξεκίνησε δηλαδή από τις ΗΠΑ, είχε ισχυρό και αποφασιστικό αντίκτυπο στην οικονομική κατάσταση της Ευρώπης. Ταυτόχρονα διάφορες χώρες είχαν τα προβλήματά τους. Και φυσικά ακολούθησε η πολιτική της λιτότητας που δε βελτίωσε τις οικονομικές συνθήκες, αλλά τις επιδείνωσε.
Για πολλά χρόνια υπήρχε στήριξη των διαφόρων περιφερειών (της Ευρώπης) από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Το πλαίσιο των περιφερειακών πολιτικών στήριξε αγροτικές περιοχές μέσα από το πλαίσιο της αγροτικής πολιτικής. Κάποια στήριξη εδώ κι εκεί δόθηκε, επίσης, στην ανάπτυξη στις πόλεις.
Αλλά, σε γενικές γραμμές αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ξεκάθαρη, ισχυρή πολιτική για την οικονομική ανάπτυξη.

Πρόσφατα, οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημοσίευσαν μία μελέτη τριών ανεξάρτητων ινστιτούτων για την ανάπτυξη. Και δείχνει ξεκάθαρα πως η συνέχιση της πολιτικής λιτότητας θα είναι καταστροφική για πολλούς Ευρωπαίους που θα μείνουν άνεργοι, και ειδικά για τη νέα γενιά.
Ειδικά στην Ελλάδα η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Επισκέφτηκα τη χώρα αρκετές φορές και είδα τις αρνητικές επιπτώσεις της λιτότητας. Είπα ότι η Τρόικα είναι μία Καταστρόϊκα, αφού καταστρέφει στοιχεία του κοινωνικού ιστού. Ο κοινωνικός ιστός και η κοινωνική πολιτική αποτελούν στοιχεία της πολιτικής για την ανάπτυξη.
Επομένως πιστεύω πως, μαζί με την αναγκαιότητα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, πρέπει να έχουμε και μία πολιτική όχι αντι-ανάπτυξης αλλά αποτελεσματικής ανάπτυξης. Σε συνδυασμό με τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα χτίσουν ένα αποδοτικό κράτος που θα μπορεί, μεταξύ άλλων, να συλλέγει φόρους.
Χρειάζονται συνολικές πολιτικές για την ανάπτυξη και εμείς εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παλεύουμε για αυτή τη πολιτική με όλα μας τα μέσα. Σας εύχομαι λοιπόν κάθε επιτυχία για το συνέδριό σας και ελπίζω ότι μαζί θα μπορέσουμε να αλλάξουμε την Ευρώπη με στόχο περισσότερη ανάπτυξη και περισσότερες θέσεις εργασίας».

Τόσο ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Καθηγητής Αθανάσιος Τσαυτάρης, όσο και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου κ. Μόσχος Κορασίδης στις παρεμβάσεις τους αναφέρθηκαν στο σχεδιασμό και τις πρωτοβουλίες που έχει αναπτύξει το Υπουργείο, για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας με αφετηρία τον πρωτογενή τομέα της Γεωργίας.

Ειδικότερα:

• Η Γεωργία και ο πρωτογενής τομέας αποτελούν τον πυλώνα πάνω στον οποίο θα στηριχθεί η ανάταξη της οικονομίας της χώρας και πάλι όπως στο παρελθόν. Η Γεωργία της χώρα μας για να είναι ανταγωνιστική πρέπει να έχει ως στόχο την παραγωγή προϊόντων ποιότητας.
• Η συνέχιση των ενισχύσεων και μετά το 2013 θα αποτελέσει το εργαλείο για την ενδυνάμωση της ελληνικής γεωργίας και ειδικότερα της κτηνοτροφίας, αλλά δεν αποτελούν αυτοσκοπό.
• Αντιλαμβανόμενοι τα προβλήματα ρευστότητας της αγροτικής παραγωγής προβήκαμε σε πληρωμή της εξισωτικής αποζημίωσης, της προκαταβολής της ενιαίας ενίσχυσης 2012 καθώς καις στην επιστροφή του Ειδικού Φόρου κατανάλωσης πετρελαίου ενώ η εξόφληση της ενιαίας ενίσχυσης θα γίνει κανονικά την εβδομάδα που μας έρχεται.
• Η αποτελεσματική αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων προϋποθέτει και τον καλύτερο συντονισμό όλων των εμπλεκομένων. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η αξιοποίηση των βοσκοτόπων.
• Σε αυτό το πλαίσιο στη νέα προγραμματική περίοδο θα υπάρξουν ειδικά ολοκληρωμένα προγράμματα για την ορεινή και την νησιωτική Ελλάδα ώστε οι παρεμβάσεις να είναι ολοκληρωμένες και αποτελεσματικές. Ο συντονισμός της δράσης για τις ορεινές περιοχές από ένα φορέα για όλα τα προγράμματα είναι αναγκαίος, ώστε όλες οι επί μέρους δράσεις αν έχουν αποτέλεσμα χειροπιαστό.
• Η κτηνοτροφία είναι στο επίκεντρο της δραστηριότητας του ΥΠΑΑΤ και για αυτό με την εξασφάλιση του de minimis από την Ε.Ε (25 εκατ. €) θα υποβοηθηθούν οι κτηνοτρόφοι από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με την αύξηση της τιμής των ζωοτροφών.
• Η παραγωγή εγχώριων ζωοτροφών με την υποστήριξη παραγωγής ψυχανθών για ζωοτροφές θα αμβλυνθεί το πρόβλημα της εξάρτησης από τις εισαγωγές σόγιας.
• Η συνεχής διαπραγμάτευση στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε είναι προτεραιότητα του Υπουργείου σε συνεργασία και με τους Έλληνες ευρωβουλευτές θα υπάρξει ικανοποιητικό αποτέλεσμα για τους Έλληνες αγρότες.
• Η συνεχής ενημέρωση και η επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας των αγροτών από τη γραφειοκρατία αποτελεί προτεραιότητα για αυτό είναι σε εφαρμογή μια σειρά απλοποιήσεων με την χρήση της τεχνολογίας. Θέλουμε να φύγουμε από τη γεωργία της γραφειοκρατίας και να ασχοληθούμε με τα θέματα της παραγωγής.

Ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Σπύρος Δανέλλης, κατά την ομιλία του, τόνισε την ανάγκη η ελληνική γεωργία να προσανατολισθεί προς τις αγορές και να τις αξιοποιήσει, προωθώντας ποιοτικά προϊόντα που διαφοροποιούνται από τα αντίστοιχα των ανταγωνιστών της στις διεθνείς αγορές. «Αυτό προϋποθέτει από πλευράς παραγωγών, αλλά και όλων των εμπλεκομένων στην αγροδιατροφική αλυσίδα την υιοθέτηση μιας νέας κουλτούρας που θα επιδιώκει την εξωστρέφεια αλλά και τη συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων και των εμπλεκομένων φορέων σε όλο το μήκος και εύρος του αγροδιατροφικού τομέα. Ιδιαίτερα το θέμα της συνεργασίας είναι εξαιρετικά κρίσιμο και επείγον να αντιμετωπισθεί. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη να δημιουργηθούν και να λειτουργήσουν συλλογικά σχήματα σε υγιή επιχειρηματική βάση, ώστε να ενισχυθεί η θέση του παραγωγού και να επιτευχθεί καλύτερη σχέση τιμών μεταξύ των χρησιμοποιούμενων εισροών και του παραγόμενου προϊόντος". Συνέδεσε δε την ανάγκη για στροφή στα ποιοτικά προϊόντα με την ανάγκη διασφάλισης όρων αειφορίας στη διαδικασία παραγωγής, προοπτική που επιχειρείται να προωθηθεί με τις προτάσεις για "πρασίνισμα" της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής».

Ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Γιώργος Παπανικολάου επεσήμανε:
«Η πρόσφατη απόφαση της ευρωομάδας για εκταμίευση της δόσης συνολικού ύψους 49,1 δις μέχρι τον Μάρτιο (34,3 δις την ερχόμενη εβδομάδα) αποκαθιστά την εμπιστοσύνη και την αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας, δίνει ανάσα και ρευστότητα στην πραγματική οικονομία, δυνατότητες επένδυσης στην ελληνική περιφέρεια.
Σε συνδυασμό με την πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων για παροχή δανείων με ευνοϊκούς όρους ύψους 750 εκ. ευρώ προς μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και άλλα 650 εκ. ευρώ για τον ίδιο σκοπό που αναμένονται μέχρι το 2015, δημιουργούνται προϋποθέσεις για στοχευμένες επενδύσεις σε τομείς, όπως ο πρωτογενής, όπου η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα. Παράγουμε τοπικά σκεπτόμαστε Ευρωπαϊκά και παγκόσμια, αφού στόχος πρέπει να είναι οι εξαγωγές. Αυτό πρέπει να είναι το σύνθημα της περιφερειακής ανάπτυξης.
Έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα: τα ελληνικά προϊόντα, ιδίως σε περιοχές, όπως ο Αχελώος, είναι ποιοτικά, μοναδικά (όπως για παράδειγμα τα τοπικά τυριά που βγάζει η περιοχή) και αυθεντικά διότι παράγονται με παραδοσιακές και όχι τόσο τυποποιημένες διαδικασίες.

Με σημείο αναφοράς τα παραπάνω, οι προτεραιότητες για την ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας γενικότερα και της κοιλάδας του Αχελώου ειδικότερα θα πρέπει να είναι:

Καινοτόμα προϊόντα - περισσότεροι να ασχοληθούν με την ντόπια παραγωγή (μείωση ανεργίας) και ιδίως νέοι (ασχολείται μόνο το 6%) την ώρα που η νεανική ανεργία ξεπερνάει το 56% σε αυτή την πληθυσμιακή ομάδα (μεγαλύτερο ποσοστό στην Ε.Ε.).

Καλύτερη αξιοποίηση κοινοτικών πόρων. Σε ορισμένα προγράμματα του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Συνοχής τα ποσοστά απορρόφησης κινούνται στο 25% με 30% όταν σε ένα χρόνο λήγει το πρόγραμμα. Στήριξη μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων για εξωστρέφεια.
Η επένδυση στον πρωτογενή τομέα απαιτεί εκπαίδευση, πρακτική άσκηση, κατάρτιση για την παραγωγή διαφοροποιημένων προϊόντων, καινοτόμων, ανταγωνιστικών, πρωτότυπων, με σεβασμό ωστόσο στο περιβάλλον και την βιώσιμη ανάπτυξη.

Προβολή: Η στήριξη από το κράτος είναι σημαντική αλλά δεν είναι ο μόνος δρόμος. Ούτε πάντα είναι δαπανηρή. Οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν ευκαιρίες.

Τουριστικά δεν έχει αναδειχθεί αρκετά η περιοχή. Το κυριότερο: Αγροτουρισμός. Συνδυασμός δηλαδή της ομορφιάς του τόπου με την παραγωγή της περιοχής, το προσωπικό βίωμα, την εμπειρία. Καλές πρακτικές: Να υιοθετήσει και η Ελλάδα πετυχημένες πρακτικές στον πρωτογενή τομέα που εφαρμόζονται σε άλλα κράτη».

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας κ. Απόστολος Κατσιφάρας τόνισε ότι: «Αν δεν κάνω λάθος βρισκόμαστε στο ακρότατο προ Βορρά σημείο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Αυτό το στοιχείο από μόνο του είναι σημαντικό και θα εξηγήσω αμέσως το γιατί. Η χώρα μας είναι αθηνοκεντρική. Τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα που απομυζεί τις δυνάμεις ολόκληρης της πατρίδας μας.
Το μοντέλο αυτό, δυστυχώς αναπαράγεται και κατά κανόνα τα μεγάλα περιφερειακά αστικά κέντρα τείνουν να απορροφούν πόρους και δυνατότητες εις βάρος των απομακρυσμένων περιοχών.
Αυτό το μοντέλο το ζήσαμε, το ζούμε, ότι είχε να μας δώσει το έδωσε και τώρα το πληρώνουμε πολύ ακριβά.
Είναι όμως ένα μοντέλο που οφείλουμε να το αντιπαλέψουμε και θα έλεγε να το ανατρέψουμε. Στο σημείο αυτό θα ανοίξω μια σύντομη παρένθεση. Αν δούμε όλα τα βασικά πολιτικά και προγραμματικά κείμενα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, θα διαπιστώσουμε μια σταθερή στόχευση.

Είναι η ανασυγκρότηση του παραγωγικού τομέα στην Περιφέρειά μας, μια ανασυγκρότηση που αποδίδει Βασικό ρόλο στην ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας καθώς και στην ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Πιστεύω ότι σε αυτά τα δυο σημεία υπάρχει μέλλον, υπάρχει χώρος για την κοιλάδα του Αχελώου και την ανάπτυξή της.
Αλλά όπως όλοι ξέρουμε οι γενικές πολιτικές όσο κι αν έχουν τη βαρύνουσα σημασία τους, δεν αρκούν από μόνες τους.

Επάνω σε αυτές τις βασικές πολιτικές κατευθύνσεις, έρχονται να «κουμπώσουν» οι πρωτοβουλίες των τοπικών κοινοτήτων, των τοπικών κοινωνιών.
Συνεπώς, εκείνο που χρειάζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση για την οποία βρισκόμαστε σήμερα εδώ, είναι η εκπόνηση ενός συνεκτικού σχεδίου παρεμβάσεων που θα οδηγήσουν την κοιλάδα του Αχελώου σε μια νέα μορφή ανάπτυξης.
Αυτό το σχέδιο παρεμβάσεων, πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν όχι μόνο επιθυμίες, αλλά και πραγματικότητες.
Τι εννοώ; Εννοώ πως υπάρχουν συγκεκριμένες ευρωπαϊκές, εθνικές και περιφερειακές πολιτικές προς τις οποίες πρέπει να κατευθυνθούν οι προτάσεις και οι σχεδιασμοί, έτσι ώστε να υπάρχουν οι πρακτικές προϋποθέσεις της χρηματοδότησης και της υλοποίησης.
Από την άποψη αυτή θα πρέπει να δούμε με μεγάλη προσοχή, τόσο τα τρέχοντα όσο και την επόμενη προγραμματική περίοδο και ανάλογα να σχεδιάσουμε τις δράσεις μας για την κοιλάδα του Αχελώου.
Σ’ αυτήν την προσπάθεια μπορείτε να λογαριάζετε σε ένα σταθερό σύμμαχο και υποστηρικτή.
Είναι η αιρετή Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας που νοιάζεται για τη συνοχή ολόκληρης της Περιφέρειας και ως εκ τούτου στέκεται με ιδιαίτερη προσοχή σε πρωτοβουλίες σαν κι αυτή που συμβαίνει εδώ και τώρα.»

Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων Μανώλης Αγγελάκας επεσήμανε:

«Η Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2013 θα πρέπει να αποτελέσει εργαλείο ανάπτυξης για την Ελληνική Περιφέρεια. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα νέα δεδομένα για τη χώρα μας, την επιστροφή στον πρωτογενή τομέα και την ανάγκη στήριξης όσων θα επιστρέψουν στις περιφέρειες, η νέα ΚΑΠ στηρίζει τους αγρότες, αλλά ταυτόχρονα απαιτεί
- υψηλής ποιότητας αγροτικά προϊόντα που θα παράγονται με συγκεκριμένους όρους σε κάθε στάδιο παραγωγής

- πρακτικές που θα σέβονται το περιβάλλον και θα προάγουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Το ανθρώπινο δυναμικό που θα «μεταναστεύσει » στην περιφέρεια από τα αστικά κέντρα, φέρνει μαζί του την κουλτούρα των νέων τεχνολογιών, καλύτερη οργάνωση της παραγωγής και διάθεσης των αγροτικών προϊόντων και αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα αναβάθμισης της προστιθέμενης αξίας τους. Το νέο ΕΣΠΑ θα πρέπει να υλοποιήσει πολιτικές που σχετίζονται με την νέα ΚΑΠ, προσαρμοσμένες στην Ελληνική πραγματικότητα.
Ο ρόλος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης είναι να διασφαλίσει τους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας των αγροτικών επιχειρήσεων, την ποιότητα των υδάτων, την αρτιότητα των δασών και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων με λιγότερη γραφειοκρατία.
Οι δυνατότητες ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού στην Κοιλάδα του Αχελώου είναι μεγάλες. Απαιτείται ρεαλιστικός σχεδιασμός, συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων και υιοθέτηση επιτυχημένων μοντέλων από άλλες χώρες της Ε.Ε. Οι προϋποθέσεις όσον αφορά το φυσικό περιβάλλον υπάρχουν και η πρόκληση είναι μπροστά μας.