Βεγορίτιδα

• 1998-2015
• 1983-1997

Λίμνη Βεγορίτιδα, ή Οστρόβου, ή Άρνισσας, ή Κέλλη (αρχ.)

Λίμνη της Μακεδονίας, στους νομούς Πέλλας, Κοζάνης και Φλώρινας. Κάλυπτε έκταση 68 km2 και ήταν η βαθύτερη λίμνη της χώρας με μέγιστο βάθος 65 m. Σήμερα, με την πτώση της στάθμης της, η επιφάνεια της έχει περιοριστεί στα 45 km2 και το βάθος της έχει μειωθεί στα 50 m. Περιβάλλεται από τα βουνά Βέρνου, Βόρας και Βέρμιο και αποτελεί το χαμηλότερο σημείο του συμπλέγματος των λιμνών Ζάζαρης, Χειμαδίτιδας και Πετρών, των οποίων δέχεται τα νερά μέσα από σύστημα διωρύγων και σήραγγας.

Τροφοδοτείται από τα υδατορέματα Φαράγγι, Πεντάβρυσο (Σολού), ¢νω Γραμματικού, Παναγίτσας, ¢ρνισσας και της λεκάνης απορροής της, η έκταση της οποίας ανέρχεται σε 1853 km2. Στην λεκάνη απορροής της Βεγορίτιδας, βρίσκεται σημαντικός αριθμός οικισμών, μεταξύ των οποίων η πόλη της Πτολεμαϊδας με 35.000 κατοίκους, οι βιομηχανικές μονάδες της ΔΕΗ, τα λιγνιτωρυχεία της, το εργοστάσιο αζωτούχων λιπασμάτων της ΑΕΒΑΛ και παράλληλα ασκούνται γεωργικές, κτηνοτροφικές και αλιευτικές δραστηριότητες.

Οι ανθρωπογενείς αυτές δραστηριότητες επηρεάζουν ουσιαστικά την τροφική κατάσταση της λίμνης, καθώς και το υδατικό της ισοζύγιο. Η ΑΕΒΑΛ προκαλεί ρύπανση από αμμωνία και νιτρικά, η καύση του λιγνίτη από τη ΔΕΗ αυξάνει τη συγκέντρωση των μετάλλων στα νερά της λίμνης, η δε πόλη της Πτολεμαϊδας αποτελεί την κύρια πηγή ρυπάνσεως με φωσφορικά. ¼λοι οι προαναφερθέντες ρύποι μεταφέρονται στην λίμνη μέσω του χειμάρρου Σολού. Σημαντική είναι και η μη σημειακή ρύπανση με αγροχημικά και φυτοφάρμακα από τις γεωργικές δραστηριότητες.

Κατά τα τελευταία έτη έχει διαταραχθεί ουσιαστικά το υδατικό ισοζύγιο της λίμνης και παρατηρείται μια συνεχής συρρίκνωση του όγκου των υδάτων της και πτώση της στάθμης της, με ιδιαίτερα σημαντικούς ρυθμούς. Ο όγκος του νερού της λίμνης από 2200 x 106 m3 που ήταν κατά τη δεκαετία του 50, μειώθηκε στα 800 x 106 m3 στις μέρες μας.