ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 24 Αυγούστου 2015
Συνέντευξη
Αναπληρωτή Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης
Βαγγέλη Αποστόλου
στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής» και τη δημοσιογράφο Μάχη Τράτσα
Βαγγέλης Αποστόλου: «Δεν θα κάτσουμε να κλάψουμε πάνω από το μνημόνιο»
Κύριε υπουργέ στον αγροτικό κόσμο υπάρχει κινητικότητα και αναστάτωση, ετοιμάζονται κινητοποιήσεις. Σας κατηγορούν ότι άλλα λέγατε και άλλα υπογράψατε με το μνημόνιο…
Η σύγκριση των όσων, - επώδυνων θα σας πω εγώ-, περιλαμβάνει η τριετής συμφωνία με τους δανειστές, δεν μπορεί να γίνεται με κάτι ιδεατό και ωραίο που όλοι θα το θέλαμε. Δεν μπορεί καν να γίνεται με το πρόγραμμά μας το οποίο σε αυτή τη φάση οι συνθήκες δεν μας επιτρέπουν να εφαρμόσουμε, αλλά το οποίο ουδέποτε απεμπολήσαμε. Η σύγκριση πρέπει να γίνεται με το τι θα είχαμε να αντιμετωπίσουμε αν δεν υπήρχε συμφωνία, αν δηλαδή φεύγαμε από την ευρωπαϊκή πορεία. Ειδικά για τον αγροτικό τομέα, όπου η ευρωπαϊκή πορεία είναι συνυφασμένη με το εισόδημα του αγρότη. Πάνω από το 50% προέρχεται από κοινοτικές ενισχύσεις. Έρχονται στη χώρα μας περίπου 2,5 δις το χρόνο από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και ακόμα 1 δις. ευρώ για τη χρηματοδότηση της αγροτικής ανάπτυξης μέσα από τα προγράμματα ΠΑΑ και ΕΠΑΛ.
Πιστεύει κανείς ότι έχουμε την πολυτέλεια να «χαρίσουμε» αυτά τα ποσά στο όνομα της ιδεολογικής μας καθαρότητας; Γιατί άλλη εναλλακτική λύση δεν ακούω από όσους αντιδρούν…
Υπηρετώ ένα χώρο που είναι δεμένος στενά με τις εξελίξεις στην Ευρώπη και γι αυτό είμαι πολλές φορές αυστηρός, όχι με τους αγρότες που έχουν και τα δίκια τους όταν αντιδρούν, αλλά με τους συντρόφους μας που μιλάνε τόσο εύκολα και αβασάνιστα για επιστροφή στη δραχμή και περιπέτειες τέτοιου είδους…
Θέλει όμως η Ευρώπη να έχουμε αναπτυγμένο αγροτικό τομέα; Μπορεί, υπό αυτές τις συνθήκες, να έχει μέλλον ο αγρότης στη χώρα μας;
Λέω πολλές φορές στους συνεργάτες μου: η δουλειά μας δεν είναι να κάτσουμε να κλαίμε πάνω από το μνημόνιο… Η δουλειά μας είναι να κυβερνήσουμε. Να υλοποιήσουμε μια εθνική στρατηγική στον αγροτικό τομέα, μέσα στο πλαίσιο των δεδομένων που υπάρχουν. Θα προσέξατε ότι στη συμφωνία με τους εταίρους έχει περιληφθεί η υποχρέωσή μας να παρουσιάσουμε στρατηγικό σχέδιο και για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας. Σας πληροφορώ ότι αυτό δεν είναι κάτι που μας επιβάλλεται, ήταν δική μας ιδέα και ήδη επεξεργαζόμαστε το μοντέλο μέσα από το οποίο θα προκύψει ένα καλά δομημένο εθνικό σχέδιο που θα τραβήξει τον αγροτικό τομέα μπροστά και μαζί του την ελληνική οικονομία στην ανάπτυξη.
Με τις βαριές υποχρεώσεις του μνημονίου, όμως, υπάρχουν περιθώρια άσκησης εθνικής πολιτικής;
Υπάρχουν και είναι το κρίσιμο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε. Σας λέω για παράδειγμα, ότι στον τομέα της φορολογίας, όπου οι δανειστές επεφύλαξαν μια πολύ σκληρή οριζόντια αντιμετώπιση έναντι των αγροτών, μπορούμε, εφαρμόζοντας μια συγκροτημένη εθνική πολιτική, να έχουμε τελικά θετικά αποτελέσματα. Ξεκινάμε μια μεγάλη προσπάθεια εξυγίανσης στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων, η οποία θα αποφέρει μεγάλα έσοδα στο δημόσιο, γεγονός που θα μας επιτρέψει να διαπραγματευθούμε τον Οκτώβριο με τους εταίρους πολύ καλύτερους όρους για τη φορολογική αντιμετώπιση του αγροτικού εισοδήματος.
Πώς θα γίνει, δηλαδή, η εξυγίανση στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων;
Λυδία λίθος της προσπάθειας είναι η υποχρεωτική τήρηση βιβλίων εσόδων εξόδων από όλους τους αγρότες, από το πρώτο ευρώ, και βέβαια οι αυστηροί έλεγχοι. Μπορεί αυτό να ακούγεται γραφειοκρατικό ή να φοβίζει, αλλά στην πραγματικότητα είναι ο μόνος τρόπος για να φωτίσουμε τη γκρίζα ζώνη που υπάρχει στον αγροτικό χώρο. Για να καταλάβετε τι εννοώ, αρκεί να σας πω το εξής: ενώ η αξία της αγροτικής παραγωγής, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου, ξεπερνά τα 10 δις ευρώ το χρόνο, αυτή που διακινείται με κανονικά παραστατικά και δηλώνεται δεν ξεπερνά τα 4 δις ευρώ!
Στη συζήτηση που θα έχουμε τον Οκτώβρη, θα στοιχειοθετήσουμε προβλέψεις δημόσιων εσόδων από τη τήρηση των βιβλίων που ξεπερνούν το 1 δις και που υπερκαλύπτουν τις απαιτήσεις των δανειστών για την φορολόγηση του χώρου . Γι αυτό με ακούτε αισιόδοξο ότι θα ελαφρύνουμε τελικά το φορολογικό των αγροτών, προς όφελος κυρίως των μικρομεσαίων του κλάδου που θεωρώ αδιανόητο να πληρώσουν πάλι την κρίση, τη στιγμή που μετά δυσκολίας τα βγάζουν πέρα.
Πώς όμως ο αγρότης θα πεισθεί να προσχωρήσει στη νομιμότητα, όταν δεν το έκανε μέχρι σήμερα;
Πρέπει να σας πω καταρχάς ότι θα καλύψουμε τις δαπάνες των αγροτών για την λογιστική τήρηση των βιβλίων τους. Συνεπώς ακόμα και ο μικρός ή ο νέος αγρότης δεν θα έχει καμιά επιβάρυνση ούτε κάποιο αντικίνητρο του τύπου «που να μπλέξω». Αλλά ούτε και καμία δικαιολογία.
Το κυριότερο όμως είναι ότι ο αγρότης θα έχει κάθε λόγο να μπει σε αυτή τη διαδικασία των εσόδων εξόδων, της «λογιστικής διαφάνειας» θα λέγαμε, γιατί θα έχει όφελος. Θα υπάρξει μάλιστα και καμπάνια ενημέρωσης γι’ αυτό.
Πρώτα απ’ όλα θα συμψηφίζει τον ΦΠΑ των εφοδίων που χρησιμοποιεί (λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.λπ.) ο οποίος με την αναρρίχησή του στο 23% είναι μεγάλο κόστος. Δεύτερον, θα μπορεί να περνάει στα βιβλία όλα τα έξοδά του με αποτέλεσμα το τελικό φορολογητέο εισόδημα, τα κέρδη του δηλαδή, να είναι περιορισμένα και συνεπώς, ακόμα και με υψηλό συντελεστή, η συνολική επιβάρυνσή του να είναι μικρή.
Θα διεκδικήσουμε μάλιστα -και πιστεύω ότι θα το καταφέρουμε- να εξαιρεθεί από τα έσοδα, έως ένα όριο, η κοινοτική επιδότηση, και από την άλλη να καταχωρούνται στα έξοδα και οι αποσβέσεις παγίων που έχουν αποκτηθεί στο παρελθόν, οι τόκοι των δανείων, η αμοιβή της προσωπικής και οικογενειακής εργασίας κ.λπ. Η γεωργία είναι μία δραστηριότητα έντασης εργασίας και ειδικότερα στην Ελλάδα είναι κυρίως οικογενειακής μορφής και πρέπει αυτό να το λάβουμε υπόψη.
Με ποιο πλαίσιο πάτε λοιπόν στη διαπραγμάτευση;
Έχοντας ως δεδομένο το πρόγραμμα εξυγίανσης και τα έσοδα που θα αποφέρει στο δημόσιο, οι αλλαγές που θα συζητήσουμε με τους θεσμούς, θα κατατείνουν πρώτον, στο να ευνοήσουμε τους πραγματικούς και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, καθώς και τους νέους και δεύτερον, να υπάρχει πιο δίκαιη κατανομή των βαρών.
Στο πλαίσιο αυτό έχουμε επεξεργαστεί συγκεκριμένες προτάσεις. Για παράδειγμα, να θεωρηθεί το ποσοστό φορολόγησης 20% και 26% που ζητείται για το 2016 και 2017 ως μεσοσταθμικό μιας ευρύτερης κλίμακας, με επιμέρους συντελεστές, όπου τα βάρη θα επωμίζονται οι έχοντες μεγαλύτερο εισόδημα.
Επίσης να εξαιρεθούν ή να υπάρξει διαφοροποίηση των επιδοτήσεων από το εισόδημα, όπως ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Να αντιμετωπίζεται το καθαρό φορολογητέο αγροτικό εισόδημα όπως και εκείνο από μισθωτή εργασία, και συνεπώς να υπάρχει κάποιο αφορολόγητο όπως για τους υπόλοιπους πολίτες.
Θα δούμε και άλλα ειδικότερα θέματα, όπως είναι η ευνοϊκότερη φορολογία για αγροτικά εισοδήματα που παράγονται σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές…
Με την απελευθέρωση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος που περιλαμβάνει το νέο μνημόνιο συμφωνείτε;
Όχι. Δεν βοηθάει καν τον ανταγωνισμό η ρύθμιση για διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος περισσότερες από 10 ημέρες και μάλιστα όσες κρίνουν οι βιομηχανίες του χώρου. Θα έχει ως σίγουρο αποτέλεσμα τις αθρόες εισαγωγές γάλακτος και μάλιστα σε μια περίοδο κατάργησης των ποσοστώσεων. Πιστεύουμε ότι οι βιομηχανίες γάλακτος θα συμμορφωθούν σε μια ελάχιστη προστασία των κτηνοτρόφων μας, με την ευκρινή αναγραφή στη συσκευασία της χώρας παραγωγής, πράγμα που ο σχετικός κανονισμός το επιτρέπει. Προς αυτή την κατεύθυνση θα προχωρήσουμε.
Στη συμφωνία με τους δανειστές υπάρχει η υποχρέωση για αυστηρότερο προσδιορισμό του επαγγέλματος του αγρότη...
Δεν διαφωνούμε. Αλλά πρέπει να συνδεθεί με ιδιαίτερη μεταχείριση του επαγγελματία αγρότη, όπως σας προανέφερα. Από την παροχή κινήτρων μέχρι τα κριτήρια φορολόγησης… Διαφορετικά δεν υπάρχει λόγος για τη ρύθμιση αυτή. Με τα ισχύοντα κατά κύριο επάγγελμα αγρότης θεωρείται αυτός που το εισόδημά του κατά 35% και άνω προέρχεται από την αγροτική του δραστηριότητα, ο χρόνος απασχόλησής του στο χώρο είναι πάνω από 30% και είναι ασφαλισμένος στον ΟΓΑ.
Εμείς θα προτείνουμε μεγαλύτερα ποσοστά του εισοδήματος και του χρόνου απασχόλησης. Πιστεύουμε ότι θα γίνει αποδεκτό και επί πλέον ότι βοηθάει και τον αγρότη ουσιαστικά.