Δράσεις σε εθνικό επίπεδο

Η Ελλάδα, σε επίπεδο δημόσιας διοίκησης, έχει ήδη προχωρήσει στην ανάληψη ορισμένων πρωτοβουλιών που αφορούν στη σπατάλη των τροφίμων και δράσεων που συμβάλλουν στη μείωση και πρόληψή τους, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην αναδιανομή των πλεονασμάτων τροφίμων. Αν και πολλά ακόμη απομένουν να γίνουν, ωστόσο η απόφαση για συνεργασία και συντονισμό όλων των εμπλεκομένων φορέων (δημόσια διοίκηση, ιδιωτικός τομέας, επιχειρήσεις, Μη Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί, τράπεζες τροφίμων κλπ), έχει ήδη ληφθεί και αποτελεί αναγκαίο βήμα προς την κατεύθυνση ανάπτυξης μιας εθνικής στρατηγικής, που θα θέτει συγκεκριμένους στόχους και θα προσδιορίζει τις αναγκαίες δράσεις.

Ενδεικτικά, παρατίθενται παρακάτω ορισμένες από τις δράσεις που έχουν ήδη αναληφθεί σε εθνικό επίπεδο:

Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) και το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων (Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, Δεκέμβριος 2015): Η μείωση των αποβλήτων τροφίμων αποτελεί μια από τις προτεραιότητες των σχεδίων. Η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων υπουργείων αλλά και παραγόντων (παραγωγοί, καταναλωτές, κοινωνία, βιομηχανία τροφίμων, λιανεμπόριο, φορείς παροχής υγειονομικής περίθαλψης, μαζικής εστίαση κλπ) θεωρείται αυτονόητη προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της πρόληψης και μείωσης των αποβλήτων τροφίμων.

Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

- Σύσκεψη στο ΥΠΑΑΤ για την πρόληψη της απώλειας των τροφίμων και τη μείωση των αποβλήτων τροφίμων: Με πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων κ. Χ. Κασίμη, πραγματοποιήθηκε, στις 25 Ιανουαρίου 2017, στο ΥπΑΑΤ, ευρεία σύσκεψη. Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι του Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Υγείας, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Καταναλωτή, της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, του ΕΦΕΤ, του Γενικού Χημείου του Κράτους, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου και υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΑΑΤ.
Στο πλαίσιο της σύσκεψης, γίνεται μια παρουσίαση των εξελίξεων και ανακοινώνεται από τον κ. Κασίμη, η απόφαση σύστασης ομάδας εργασίας, προκειμένου να διαμορφωθεί μια εθνική πολιτική, να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι και να παραχθούν αποτελέσματα, μέσα από συλλογική και ευρεία προσπάθεια.

• Δωρεάν διανομή σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων στήριξης παραγωγών ορισμένων οπωροκηπευτικών: Στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων στήριξης των παραγωγών ορισμένων οπωροκηπευτικών, αποφασίστηκε η απόσυρση των γεωργικών προϊόντων και η διάθεσή τους αποκλειστικά για δωρεάν διανομή σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, αν και προβλέπεται η δυνατότητα απόσυρσης των εν λόγω προϊόντων από την αγορά για άλλους προορισμούς, εκτός από τη δωρεάν διανομή, η μη συγκομιδή και πρώιμη συγκομιδή (Υπουργική Απόφαση Α 3630/87095/28-07-2016 )
• Διάθεση για φιλανθρωπικούς και κοινωφελείς σκοπούς προϊόντων αλιείας σε περίπτωση κατάσχεσης: Σε περίπτωση κατάσχεσης των προϊόντων αλιείας, λόγω μη τήρησης των διατάξεων της Υπουργικής Απόφασης αριθ. 1750/32219/2015 (ΦΕΚ Β 475) ή της ενωσιακής νομοθεσίας, τα προϊόντα διατίθενται για φιλανθρωπικούς ή κοινωφελείς σκοπούς ή σε ευαγή ιδρύματα ή σε νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ή σε ΟΤΑ ή σε επιχειρήσεις των ΟΤΑ. (Υπουργική Απόφαση αριθ. 1750/32219/2015 (ΦΕΚ Β 475)
• Χρήση πρώην τροφίμων ως ζωοτροφές: Η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ εφαρμόζει ήδη σε πιλοτική βάση ηλεκτρονικό σύστημα για την καταγραφή των παραγόμενων και διαχειριζόμενων ποσοτήτων ζωικών υποπροϊόντων και την καταγραφή των επισήμων ελέγχων στις μονάδες διαχείρισής τους.

Υπουργείο Οικονομικών

Απαλλαγή ΦΠΑ στην περίπτωση δωρεάν διάθεσης τροφίμων: Απαλλαγή ΦΠΑ για τρόφιμα που διατίθενται δωρεάν σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχουν αποδεδειγμένα φιλανθρωπικό ή κοινωφελή σκοπό, προκειμένου να διανεμηθούν αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση ή την ανακούφιση ευπαθών κοινωνικών ομάδων χωρίς αντάλλαγμα, εφόσον τα αγαθά αυτά δεν θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία (Ν. 4238/2014- ΦΕΚ Α'/17-02-2014)

Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε συνεργασία με ΥΠΑΑΤ, ΕΦΕΤ

Διάθεση τροφίμων περασμένης χρονολογίας ελάχιστης διατηρησιμότητας: Επιτρέπεται η διάθεση τροφίμων περασμένης χρονολογίας ελάχιστης διατηρησιμότητας, πλην όσων προσδιορίζονται από την κείμενη νομοθεσία ως ευαλλοίωτα, υπό τον όρο ότι θα πωλούνται σαφώς διαχωρισμένα από τα άλλα τρόφιμα, με την ανάρτηση πινακίδας στην οποία θα αναγράφεται, με κεφαλαία γράμματα, η φράση «ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ», ενώ επιπλέον προβλέπονται ειδικότερες προϋποθέσεις (Απόφαση Α2−718/2014-ΦΕΚ 2090/Β’/31-7-2014, άρθρο 13).