Τριανταφυλλιά

Οι τριανταφυλλιές καλλιεργούνται για την παραγωγή δρεπτών ανθέων, φυτών-γλάστρας καθώς επίσης και για καλλιέργεια στον κήπο.

Περιγραφή
Όλα τα είδη της είναι ξυλώδη και φέρουν αγκάθια. Μπορεί να είναι αειθαλή, ή φυλλοβόλα με θαμνώδη, δενδρώδη, αναρριχώμενη ή έρπουσα μορφή.
Τα φύλλα της είναι σύνθετα με 3-13 οδοντωτά φυλλάρια κατ΄ εναλλαγή πάνω στο βλαστό.
Τα άνθη είναι μονήρη ή σε ταξιανθία κορύμβου ή φόβης στην άκρη του βλαστού. Κάθε άνθος φέρει 4-5 σέπαλα, 5-35 πέταλα και πολυάριθμους στήμονες.
Η ωοθήκη είναι μονόχωρη και μαζί με την ανθοδόχη σχηματίζει τον καρπό αχαίνιο.

Πολλαπλασιασμός
Ο κύριος τρόπος πολ/μού της τριανταφυλλιάς είναι ο εμβολιασμός. Ως υποκείμενα χρησιμοποιούνται μοσχεύματα της Rosa indica mazor. Ως εμβολιασμός χρησιμοποιείται ο ενοφθαλμισμός με κοιμώμενο οφθαλμό (κατά τον Αύγουστο-Οκτώβριο).

Φύτευση
Οι τριανταφυλλιές μπορούν να φυτευτούν καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ακόμη και το πολύ κρύο δεν σας εμποδίζει να φυτέψετε τις τριανταφυλλιές σας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι τριανταφυλλιές είναι πολύ ανθεκτικές στο κρύο. Δεν είναι τυχαίο που τα βουνά μας είναι στην κυριολεξία γεμάτα από άγριες τριανταφυλλιές. Επίσης σε πολύ κρύες χώρες, όπως στη Βόρεια Ευρώπη, θα συναντήσετε υπέροχες τριανταφυλλιές.
Η θερμοκρασία κατά τις μέρες που ακολουθούν τη φύτευση είναι η πιο κρίσιμη. Σ' αυτή την περίπτωση και μόνο εφόσον είναι χαμηλότερη από τους -5o C σκεπάστε για μερικές μέρες τα κλαδιά με ξερά φύλλα και όσο γίνεται στεγνό χώμα.
Κρατείστε τις νεοφυτεμένες τριανταφυλλιές σκεπασμένες για όσο διάστημα διαρκούν οι χαμηλές θερμοκρασίες. Φυσικά μπορούν να φυτευτούν και με χιόνι, αρκεί να είναι καλά σκεπασμένες.
Οι γυμνόριζες τριανταφυλλιές φυτεύονται όπως και οι άλλοι φυλλοβόλοι θάμνοι και δέντρα μόνο κατά την κρύα περίοδο δηλαδή, κατά την περίοδο που τα φύλλα τους έχουν πέσει. Αυτή η περίοδος ονομάζεται "φυτευτική περίοδος". Οι γυμνόριζες τριανταφυλλιές συντηρούνται ως τα μέσα Απριλίου στις ψυκτικές εγκαταστάσεις των φυτωρίων κι έτσι δεν βλαστάνουν κατά την φυτευτική περίοδο. Αν, περιμένοντας τη φύτευση, έχουν βλαστήσει πάνω από μερικά εκατοστά τότε αφαιρέστε τους φρέσκους νεαρούς βλαστούς (τσακίζοντάς τους ή μ' ένα ψαλίδι αν δεν έχετε προηγούμενη εμπειρία) και στη συνέχεια φυτέψτε.
Αν φυτεύετε σε ζεστή περίοδο, ιδιαίτερα σε νότιες περιοχές φροντίστε να δώσετε πολύ νερό στην αρχή με τη φύτευση. Στη συνέχεια τα ποτίσματα να γίνονται σχετικά συχνά αλλά όχι μεγάλες δόσεις ώστε το νερό να μην στέκεται. Θα παρατηρήσετε ότι οι τριανταφυλλιές σας θα μεγαλώνουν πολύ γρήγορα.
Αν φυτεύετε από τα μέσα της Άνοιξης ή το Καλοκαίρι τότε πρέπει απαραίτητα να προμηθευτείτε τις τριανταφυλλιές σας έτοιμες φυτεμένες σε γλάστρα από τα φυτώρια και να τις φυτέψετε με τη "μπάλα" δηλαδή με το χώμα που συγκρατείται γύρω από τις ρίζες. Προσέξτε ώστε να μη σπάσει η "μπάλα" γιατί τότε το φυτό είναι πιθανό να ξεραθεί.
Ανακεφαλαιώνοντας, δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα παρακάτω:

• Οι γυμνόριζες τριανταφυλλιές φυτεύονται κατά την κρύα περίοδο του έτους δηλαδή από το τέλος του φθινοπώρου ως τις αρχές της άνοιξης.
• Όταν φυτεύονται με ζέστες ή ακολουθεί ζεστός καιρός ποτίστε πιο συχνά αλλά προσοχή να μην υπερβάλετε για να μη σαπίσουν.
• Από τα μέσα της Άνοιξης ως και το καλοκαίρι προτιμείστε τριανταφυλλιές έτοιμες φυτεμένες σε γλάστρα.

Έδαφος- Υπόστρωμα
Η τριανταφυλλιά όταν βρίσκεται σε ανάπαυση αντέχει σε μερικούς βαθμούς κάτω από το μηδέν, ενώ σε βλάστηση αντέχουν μέχρι 1-2 oC κάτω από το μηδέν.
Θέλουν πολύ φώς και ήλιο για να ευδοκιμήσουν και δεν αντέχουν σε βαθειά και συνεχή σκιά.
Θέλει εδάφη αμμοαργιλλώδη, με μικρή περιεκτικότητα σε ασβέστη, ουδέτερα ή ελαφρώς αλκαλικά.

Άρδευση
Τα συχνά ποτίσματα βοηθούν την ανθοφορία της τριανταφυλλιάς, κυρίως όταν κάνει ζέστη. Στο κατακαλόκαιρο χρειάζεται κάθε μέρα από λίγο. Γενικά, ένα καλό πότισμα κάθε βδομάδα είναι αρκετό. Φροντίστε να είναι υγρό το χώμα σε βάθος 2-3 εκ. γύρω από το φυτό. Αποφύγετε να βρέχετε τα κλαδιά γιατί έτσι ευνοούνται οι ασθένειες των φύλλων. Η στάγδην άρδευση κοντά στο στέλεχος είναι η πιο ενδεδειγμένη, ώστε να ποτιστεί σε βάθος.

Λίπανση
Γίνεται με πλήρη λιπάσματα σε στερεά ή υγρή μορφή, το φθινόπωρο και την Άνοιξη, ανάλογα με τις εκδηλούμενες ανάγκες της βλαστικής περιόδου.

Κλάδεμα
Πώς και πότε κλαδεύουμε τις τριανταφυλλιές

Κλαδεύουμε, μία φορά το χρόνο, το χειμώνα μετά τις μεγάλες παγωνιές και γενικά πριν το ξεκίνημα της νέας βλάστησης, δηλαδή, τον Ιανουάριο για τις νότιες και ζεστές περιοχές και τον Φεβρουάριο για τις πιο κρύες.

Παρακάτω υπάρχουν οδηγίες για κάθε κατηγορία τριανταφυλλιάς

1. Θαμνώδεις Τριανταφυλλιές (Σχήμα 1):
Αφαιρέστε από τη βάση τους τα ξερά, τα στραβά, τα αδύνατα και τα πολύ παλιά, γερασμένα κλαδιά. Κοντύνετε στο 1/3 του μήκους τους τα κανονικά κλαδιά αφαιρώντας τα υπόλοιπα 2/3.
2. Χαμηλές τριανταφυλλιές:
Αφαιρέστε τις άκρες που άνθισαν και καθαρίστε τα μικρά αδύνατα κλαδιά. Το ύψος του κλαδέματος είναι 10-15 εκ. Ομοίως και στις μπορντούρες.
3. Τριανταφυλλιές εδαφοκάλυψης:
Μπορείτε να αφαιρέσετε τα 2/3 του ύψους κάνοντας ένα απλό κούρεμα. Δεν είναι απαραίτητο να γίνεται κάθε χρόνο. Μπορείτε να κλαδέψετε κάθε 2 ή και 3 χρόνια.
4. Δενδρώδεις και Μίνι-Δενδρώδεις (Σχήμα 2):
Ισχύει το ίδιο κλάδεμα αλλά γίνεται πάνω από την διασταύρωση.
5. Ψηλές Αναρριχητικές Τριανταφυλλιές (Σχήμα 3):
Αφαιρέστε πρώτα από τη βάση τους τα παλιά και ξερά κλαδιά. Εν συνεχεία, κόψτε τους ανθοφόρους βλαστούς, αφήνοντας 3-4 εκ. από το κλαδί-οδηγό. Λυγίστε τα χρήσιμα κλαδιά-οδηγούς αφού κάψετε λίγο τις άκρες. Μ 'αυτό τον τρόπο θα καταστρέψετε τα σπόρια των ασθενειών και τα παράσιτα. Έπειτα, δέστε τα στα υποστηρίγματά τους, όπως φαίνεται στο σχήμα 3. Η στήριξη είναι απαραίτητη γιατί ευνοεί την ανθοφορία.
6. Χαμηλές Αναρριχητικές Τριανταφυλλιές:
Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται για καλύψεις τοίχων, πέργκολες, αψίδες κλπ., ακολουθείστε το ίδιο κλάδευμα όπως πριν. Για ψηλά χωρίσματα ή γωνίες, συστάδες και φράχτες κλαδέψτε, όπως στην περίπτωση των θαμνωδών τριανταφυλλιών, αφαιρώντας τα 2/3 των κλαδιών, την πρώτη χρονιά. Από την δεύτερη χρονιά μπορείτε να τις διαμορφώσετε σαν ψηλούς θάμνους (1- 1,5 μέτρα ύψος) και τα ισχυρά κλαδιά που θα δημιουργήσουν θα στηρίζουν την ανθοφορία του χωρίς να έχουν ανάγκη από υποστύλωση.

Θερινά κλαδέματα
Είναι καλό να αφαιρούνται τα απανθισμένα τριαντάφυλλα όχι μόνο για την όμορφη όψη των φυτών αλλά και για να βοηθηθεί και να επιταχυνθεί η επανάληψη της ανθοφορίας.

Προβλήματα της Τριανταφυλλιάς

Ασθένειες

1. Το ωίδιο

Είναι η πιο συχνή ασθένεια και εμφανίζεται κυρίως όταν οι τριανταφυλλιές μας είναι φυτεμένες σε σκιερά μέρη και βρέχονται συχνά τα φύλλα τους. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι ένα λευκό χνούδι στα φρέσκα φύλλα τα οποία παραμορφώνονται (σγουραίνουν) ελαφρώς.
Σε πιο σοβαρές προσβολές το χνούδι καλύπτει τα μπουμπούκια και τους βλαστούς. Καταπολεμείται εύκολα με θειάφισμα (ελαφρύ σκόνισμα με θειάφι), εφόσον η θερμοκρασία της ημέρας υπερβαίνει τους 23 βαθμούς. Καλό είναι το θειάφισμα να γίνεται προληπτικά κάθε 15 μέρες έως 1 μήνα.
Εφόσον βρέξει και ξεπλυθεί το θειάφι χρειάζεται να το επαναλάβετε. Όταν θειαφίζετε με πολύ ζεστό καιρό φροντίστε να είναι τα φυτά σας καλά ποτισμένα.
Άλλος τρόπος καταπολέμησης είναι να ραντίσετε με ειδικά ωιδιοκτόνα σκευάσματα.

2. Η μαύρη κηλίδωση

Εκδηλώνεται κυρίως την άνοιξη και φθινόπωρο μετά από βροχές. Τα συμπτώματα είναι σκούρες (μαύρες και στρογγυλές) κηλίδες πάνω στα φύλλα της βάσης του φυτού τα οποία στη συνέχεια κιτρινίζουν και πέφτουν, τα οποία πρέπει να μαζευτούν και να καούν. Αν την Άνοιξη και το φθινόπωρο ο καιρός είναι αρκετά βροχερός ή εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα τότε ραντίστε με ένα ειδικό μυκητοκτόνο που να περιέχει την ενεργό ουσία mancozeb.

3. Ο περονόσπορος

Τα συμπτώματα που εμφανίζει είναι παραπλήσια με αυτά της μαύρης κηλίδωσης σε βροχερές περιόδους ή με υψηλή σχετική υγρασία, αλλά οι κηλίδες είναι καφετιές, με ακανόνιστο σχήμα, κυρίως πάνω στην κεντρική νεύρωση του φύλλου. Προσβάλει τα νεαρά φρέσκα φύλλα τα οποία παραμορφώνονται και πέφτουν. Με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων ραντίστε με κάποιο σκεύασμα που περιέχει την δραστική ουσία mancozeb.

4. Η σκωρίαση

Το κάτω μέρος της παλάμης των φύλλων γεμίζει με πορτοκαλί σπυράκια και τα φύλλα πέφτουν. Με την εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορείτε να ραντίσετε με σκεύασμα που περιέχει την δραστική ουσία mancozeb.

Εχθροί

Ζωικά Παράσιτα

• Αφίδες
• Θρίπες
• κοκκοειδή (ψώρες).

Τα ανωτέρω ζωικά παράσιτα καταπολεμούνται με οργανοφωσφορικά και διασυστηματικά εντομοκτόνα.

Τετράνυχος
Γίνεται χρήση ειδικών ακαρεοκτόνων που έχουν δράση ωοκτόνο καθώς και κατά προνυμφών και τέλειων ακάρεων.