Αθήνα, 03 Φεβρουαρίου 2014
Συνέντευξη
Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη,
στην εφημερίδα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της Κυριακής» και τη δημοσιογράφο Σοφία Χριστοφορίδου
«Να διευκολύνει τους αγρότες το υπ. Οικονομικών»
«Βρίσκομαι στο πλευρό των αγροτών» επισημαίνει ο κ. Τσαυτάρης, εμφανιζόμενος βέβαιος ότι το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών θα επιφέρει βελτιώσεις στα ανοικτά ζητήματα των αγροτών (τήρηση βιβλίων εσόδων-εξόδων, αγροτικό πετρέλαιο, επιστροφή του ΦΠΑ κοκ.). Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης εμφανίζεται αισιόδοξος ότι ο πρωτογενής τομέας, η μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων και ο τουρισμός έχουν ήδη αρχίσει να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο νέο αναπτυξιακό πρότυπο που η χώρα μας οφείλει να υιοθετήσει, προκειμένου η ελληνική οικονομία να οδηγηθεί σε βιώσιμη και σταθερά αναπτυξιακή τροχιά.
Για μία ακόμη χρονιά οι αγρότες ετοιμάζονται να κατεβούν στους δρόμους. Ποιο μήνυμα τους στέλνετε;
Οι αγώνες των αγροτών είναι πάντοτε σεβαστοί. Εμείς, είτε ως Κυβέρνηση, είτε ως Υπουργείο, κάνουμε ό,τι είναι εφικτό, ώστε να συνδράμουμε στην επίλυση των προβλημάτων τους. Βρίσκομαι στο πλευρό τους, κάθισα στο τραπέζι του διαλόγου με εκπροσώπους των αγροτών. Συζητήσαμε, μεταξύ άλλων, για τη φορολόγηση, την αύξηση του ορίου του αφορολόγητου ποσού, την τήρηση βιβλίων εσόδων-εξόδων, το αγροτικό πετρέλαιο, το κόστος παραγωγής, την επιστροφή του ΦΠΑ, την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ κ.ά. Τους διαβεβαίωσα ότι το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομικών, όπως έκανε ήδη, θα επιφέρει βελτιώσεις, μετά από διάλογο με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τους αγρότες και τα συλλογικά τους όργανα. Βλέπουν τις προσπάθειες που κάνουμε για να βελτιωθεί η όλη κατάσταση.
Με το νέο φορολογικό υποχρεώνονται ακόμα και οι αγρότες με μικρά έσοδα να τηρούν λογιστικά βιβλία. Θα υπάρξουν βελτιώσεις;
Η ιδέα να τηρεί ο αγρότης βιβλία εσόδων εξόδων, όπου σε μια σελίδα θα αναγράφονται τα έσοδα και σε μία άλλη, όλα τα έξοδα που καταβάλλει κατά την παραγωγική διαδικασία, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Πολλοί γεωργοί θέλουν την τήρηση βιβλίων εσόδων-εξόδων και αρκετοί τα τηρούν ήδη. Σίγουρα, με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να ελέγξουμε δυσάρεστα φαινόμενα που παρατηρήθηκαν κατά το παρελθόν, όπως παράνομες ελληνοποιήσεις αγροτικών προϊόντων, απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ, «ψαλίδα» τιμής παραγωγού και τιμής σούπερ μάρκετ κ.ά. Υπάρχουν όμως, ακόμα σημεία, τα οποία απαιτούν επεξεργασία, πριν λάβουν την τελική τους μορφή: για αυτό και βρισκόμαστε σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου η τελική μορφή που θα λάβει το σύστημα τήρησης εσόδων – εξόδων να είναι απλή, κατανοητή και εύχρηστη για τους αγρότες. Κάθε νέος θεσμός, όπως και αυτός της τήρησης βιβλίων εσόδων – εξόδων, φαίνεται δύσκολος στο ξεκίνημα της εφαρμογής του. Ένας τρόπος επίλυσης αυτού του προβλήματος είναι η απλούστευσή του, όπως, για παράδειγμα, η ύπαρξη ορίων κάτω από τα οποία δεν χρειάζεται η τήρηση βιβλίων εσόδων – εξόδων.
Οι αγρότες πρότειναν ένα τέτοιο όριο στο ποσό των 30.000 ευρώ για την κάθε εκμετάλλευση και το Υπουργείο Οικονομικών αντιπρότεινε το ποσό των 10.000 ευρώ. Το ΥπΑΑΤ πρότεινε μία ενδιάμεση τιμή (κοντά στα 20.000 ευρώ), τελικά όμως το Υπουργείο Οικονομικών προέκρινε το ποσό των 10.000 ευρώ. Πιστεύω ότι, τουλάχιστον στο ξεκίνημα αυτού του νέου μέτρου, η προσαρμογή του στο ποσό των 20.000 ευρώ είναι κάτι που θα διευκόλυνε αρχικά. Το υπεύθυνο Υπουργείο Οικονομικών πρέπει να διερευνήσει και τη δυνατότητα αυτή.
Υπάρχει προβληματισμός για τα ενυπόθηκα «κόκκινα δάνεια» των αγροτών στην «κακή» Αγροτική Τράπεζα. Τι μέλλει γενέσθαι με τη γεωργική γη; Τι προβλέπει η νέα ρύθμιση που ψηφίστηκε από τη Βουλή;
Με τη ρύθμιση που ψηφίστηκε στον πρόσφατο νόμο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τα ενυπόθηκα δάνεια των αγροτών, προχωρήσαμε ήδη σε μια σημαντική λύση, που επικροτήθηκε από τους αγρότες, οι οποίοι ευχαρίστησαν μάλιστα την κυβέρνηση, το ΥπΑΑΤ και εμένα προσωπικά. Ο κόσμος όμως πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν χαρίζουμε τίποτα. Στην Ευρώπη ακολουθούμε μια Κοινή Αγροτική Πολιτική. Και ως μέλη της δεν έχουμε περισσότερα δικαιώματα απ’ ότι τα υπόλοιπα Κράτη – Μέλη. Αντίθετα, βοηθούμε να αντιμετωπιστεί αυτό το σημαντικό πρόβλημα, να πληρωθούν τα δάνεια και να μπουν άμεσα στον κρατικό προϋπολογισμό χρήματα.
Επιλύθηκε, δηλαδή, το ζήτημα της αποπληρωμής των δάνειων που είχαν προσαυξηθεί ιδιαίτερα με τους τόκους υπερημερίας. Πλέον παρέχεται η δυνατότητα αποπληρωμής των οφειλών των αγροτών και αυτών που νοικιάζουν τη γη τους σε μηνιαίες δόσεις, ώστε να μπορέσουν να αποπληρώσουν το εναπομείναν μέρος του οφειλόμενου δανείου τους σε βάθος χρόνου, σε περίπου 5 χρόνια.
Οι πολίτες αναρωτιούνται γιατί η τιμή του φρέσκου γάλακτος είναι ακριβή. Το υπουργείο Ανάπτυξης διατείνεται ότι αν παραταθεί ο χρόνος ζωής του θα πέσει και η τιμή. Εξηγήστε μας τις αντιρρήσεις που εκφράσατε;
Καταρχάς να διευκρινίσω ότι δεν εξέφρασα αντιρρήσεις. Στις συζητήσεις που έγιναν εξέφρασα τις απόψεις μου, τόσο ως Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, όσο και ως επιστήμονας. Δε θέλω να δίνεται προσωπικός τόνος σ’ αυτό το θέμα. Δεν είναι θέμα προσωπικών διαφορών με τους συναδέλφους μου Υπουργούς, δεν είναι στη φύση μου τέτοιες αντιπαραθέσεις. Όλοι αγωνιζόμαστε για την Κυβέρνηση και το καλό του τόπου.
Η αλήθεια είναι πως όσο πιο βόρεια είναι μια χώρα, με περισσότερο κρύο, τόσο μεγαλύτερες δυνατότητες έχει να παράγει φρέσκο γάλα, καθώς δεν πολλαπλασιάζονται τα μικρόβια. Πέραν των κλιματολογικών συνθηκών είναι και οι παραγωγικές συνθήκες, καθώς στην Ελλάδα οι κτηνοτροφικές μονάδες είναι διάσπαρτες, ενώ οι εκτάσεις μας είναι φρυγανώδεις και ξυλώδεις.
Επίσης, γάλα από τις χώρες του βορρά έρχεται στη χώρα μας και έρχεται χάρις στην υψηλή παστερίωση που κάνουμε. Και μάλιστα, ενώ δεν είναι φθηνότερο, πολλοί το προτιμούν, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές. Άρα, αφού μπορούμε να έχουμε τέτοιο γάλα, γιατί αυτό να το αλλοιώσουμε; Επιπλέον, έχουμε κι ένα κόστος παραγωγής και διακίνησης υψηλότερο. Έχουμε υψηλότερη ενέργεια, ακριβότερο πετρέλαιο και αέριο.
Πολλές φορές η επιστροφή στην ύπαιθρο και η ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα παρουσιάζεται ως πανάκεια. Υπό ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να αποτελεί λύση, τόσο για τους νέους ανέργους, όσο και για την οικονομία της χώρας;
Η ανασυγκρότηση της εθνικής οικονομίας περνάει αναμφίβολα μέσα από την ανάπτυξη και την αναζωογόνηση του πρωτογενή τομέα μας. Οι Έλληνες αγρότες μπορούν πραγματικά να αποτελέσουν την ατμομηχανή ανάπτυξης του τόπου μας.
Μέσα από έναν ορθό σχεδιασμό και με τη δημιουργία των απαιτούμενων εργαλείων, πιστεύω ακράδαντα ότι μπορούμε να αναγεννήσουμε την ελληνική ύπαιθρο δημιουργώντας ένα υγιές μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο παράλληλα θα βοηθήσει συνολικά τη χώρα μας στην προσπάθεια που γίνεται για έξοδο από τη δυσχερή θέση στην οποία έχει περιέλθει.
Η αυγή της Νέας ΚΑΠ 2014-2020 βρίσκει την ελληνική γεωργία να μεταστρέφεται σε μια γεωργία ποιότητας και όχι ποσότητας όπως ίσχυε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Δημιουργούμε προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας, αναδεικνύοντας τα πραγματικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Βοηθάμε μέσα από τα προγράμματα που εξαγγέλλουμε, ώστε να είναι δυνατή η μεταποίηση των αγροτικών μας προϊόντων. Χαράσσουμε και υλοποιούμε πολιτικές για τη διευκόλυνση των εξαγωγών και την προώθηση των αγροτικών προϊόντων στο εξωτερικό.
Όμως, για να μπορέσει να ολοκληρωθεί η αναγέννηση της ελληνικής υπαίθρου χρειάζεται να προστεθούν νέα χέρια και να εκμεταλλευτούμε το κατά κοινή ομολογία υψηλό επιστημονικό δυναμικό που διαθέτει ο τόπος μας. Ένα από τα διαθρωτικά προβλήματα της ελληνικής, αλλά και συνολικά της Ευρωπαϊκής γεωργίας, είναι το γεγονός ότι ο πληθυσμός που ασχολείται με αυτή είναι δημογραφικά γηρασμένος. Σε όλη την Ευρώπη μόνο το 6% του πληθυσμού είναι κάτω των 40 χρόνων στον αγροτικό τομέα.
Έχω πολλές φορές τονίσει ότι η γεωργία μας μπορεί να τα καταφέρει με λιγότερο νερό, ίσως ακόμα και με λιγότερο λίπασμα και φάρμακο ή με υποβαθμισμένο έδαφος. Δεν υπάρχει όμως γεωργία, χωρίς γεωργούς, όπως δεν υπάρχει κτηνοτροφία, χωρίς κτηνοτρόφους και αλιεία, χωρίς ψαράδες.
Θα ήθελα να διαβεβαιώσω τους νέους ανθρώπους ότι η ελληνική γεωργία τους έχει ανάγκη και μπορεί να τους απορροφήσει. Πριν σκεφτούν τη λύση της φυγής στο εξωτερικό ας εξετάσουν τις προοπτικές, οι οποίες δίνονται μέσα από τον αγροτικό τομέα.
ΚΑΠ: Το 2% στην ένταξη των νέων ανθρώπων στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε, στους τομείς των αρμοδιοτήτων σας;
Ο πρώτος στόχος επί ελληνικής Προεδρίας έκλεισε. Καταλήξαμε σε συμφωνία για τη νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική της Ευρώπης, γεγονός που θα συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση του κλάδου της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας.
Η ελληνική Προεδρία συμπίπτει με μια μεταβατική περίοδο για την Ε.Ε. και για τις ευρωπαϊκές πολιτικές για τη γεωργία και την αλιεία. Εγκρίναμε πρόσφατα τη μεταρρύθμιση, τόσο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, όσο και των πολιτικών για την αλιεία. Πλέον πρέπει να φροντίσουμε η μετάβαση στη νέα κατάσταση να είναι ομαλή και να διευκολύνει τους γεωργούς και τους αλιείς στην παραγωγική δραστηριότητα και στις επενδύσεις τους. Η Προεδρία είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και να δώσει την κατάλληλη συνέχεια σε προτάσεις που εκκρεμούν ή που αναμένεται η υποβολή τους.
Χρειάζεται να γίνουν διορθωτικές αλλαγές στην ΚΑΠ και αν ναι προς ποια κατεύθυνση;
Διαπραγματευτήκαμε και πετύχαμε στη νέα ΚΑΠ 2014-2020 το 2% των χρημάτων να δαπανηθεί για την ένταξη νέων ανθρώπων στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Ήδη αυτή τη στιγμή που μιλάμε τρέχει η νέα πρόσκληση για το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, όπου φιλοδοξούμε να εντάξουμε 8.000 και πλέον νέους ανθρώπους, που επιθυμούν να αρχίσουν την ενασχόληση τους με την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία.
Πρέπει να επανεκτιμήσουμε ορισμένα μέτρα της ΚΑΠ και να προχωρήσουμε στις απαραίτητες βελτιώσεις. Να ενισχύσουμε τη θέση των γεωργών και των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων στην εμπορική διαδικασία. Να τους φέρουμε πιο κοντά στον καταναλωτή. Να κάνουμε τη γεωργία πιο αποδοτική για τους γεωργούς, πιο φιλική για το περιβάλλον και την κοινωνία και πιο αξιόπιστη για τους καταναλωτές. Να αξιοποιήσουμε την ποικιλομορφία, που αποτελεί γνώρισμα και συγκριτικό πλεονέκτημα της Ευρώπης. Να δείξουμε ιδιαίτερη προσοχή στα ποιοτικά, αναγνωρίσιμα και ασφαλή προϊόντα, που έχουν παραχθεί με τα αυστηρά ευρωπαϊκά πρότυπα και με την φροντίδα της οικογενειακής εκμετάλλευσης.
Η χρονιά που αφήσαμε πίσω μας με τις σημαντικές εξελίξεις για την ελληνική γεωργία, όπως η επιτυχής ολοκλήρωση της προηγούμενης ΚΑΠ, τόσο ως προς την υλοποίηση των στόχων, όσο και ως προς την απορροφητικότητα των πόρων και η υλοποίηση της συμφωνίας για τη νέα ΚΑΠ, με την οποία εξασφαλίσαμε σημαντικούς πόρους, ύψους περίπου 20 δις €, σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμιστικές τομές που ξεκίνησαν και θα συνεχιστούν από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τη νέα χρονιά, καταδεικνύουν ότι ο πρωτογενής τομέας καθίσταται ολοένα και περισσότερο βασικός «πυλώνας ανάπτυξης» του τόπου.
Η ελληνική περιφέρεια, ο πρωτογενής τομέας, αλλά και ο δευτερογενής της μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων, σε συνέργεια με τον τριτογενή τομέα, του τουρισμού, έχουν ήδη αρχίσει να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο νέο αναπτυξιακό πρότυπο που η χώρα μας πρέπει να υιοθετήσει, προκειμένου η ελληνική οικονομία να οδηγηθεί σε βιώσιμη και σταθερή αναπτυξιακή τροχιά.