Αθήνα, 14 Φεβρουαρίου 2013
Συνέντευξη
Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη στο Ρ/Σ Αθήνα 9.84 και τη δημοσιογράφο Νόνη Καραγιάννη, για νέους αγρότες, στήριξη ψυχανθών, εξωστρέφεια αγροτικών προϊόντων, νέα ΚΑΠ, αγροτικές κινητοποιήσεις
Για τη στήριξη νέων αγροτών
Προσπαθούμε να διορθώσουμε τα όποια προβλήματα τυχόν συναντούν οι νέοι άνθρωποι στην προσπάθεια τους να ενταχθούν στον πρωτογενή τομέα. Για παράδειγμα, πάρα πολλοί που ήθελαν να κάνουν σχέδια βελτίωσης ή επενδύσεις στη μεταποιητική βιομηχανία, καμία φορά έπαιρνε ενάμιση – δυο χρόνια να τελειώσουν οι αξιολογήσεις και να εγκριθούν. Και έτσι ήταν. Στην τελευταία πρόσκληση που κάναμε το προηγούμενο έτος άνοιξε στις 30 Δεκεμβρίου. Είχαμε υποσχεθεί με το σύστημα αυτό αξιολόγησης και εγκρίσεων ότι σε λιγότερο από δυο μήνες θα έχουν τελειώσει οι αιτήσεις τους. Είμαι, λοιπόν, στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι σήμερα ενεκρίθησαν οι πρώτες τέτοιες προτάσεις, δηλαδή σε λιγότερο από ενάμιση μήνα. Τα πράγματα διορθώνονται. Η γραφειοκρατία δείχνει εμπειρίες πού στένευε το σύστημα και γιατί δυσκολευόταν. Άμα ανοίξουν αυτές οι στενωποί πολύ γρήγορα μπορούμε να περπατήσουμε. Όμως θέλω να δώσω δίκιο και στο κράτος γιατί πολλές φορές υπάρχουν πάρα πολλές παρατυπίες στις αιτήσεις, ή δίνουν τις αιτήσεις για τα σχέδια βελτίωσης σε ένα σύμβουλο να τις φτιάξει και τα μισά δικαιολογητικά λείπουν.
Αυτός έχει πάρει τα χρήματά του και έφυγε, κανένας δεν είχε αξιολογήσει, δεν δημιούργησε ένα αρχείο, δεν πιστοποίησε αυτούς τους συμβούλους. Έφερε κάποιος για 100 τέτοιους αγρότες τον φάκελό τους, ή το μεταποιητικό τους σχέδιο και κάθονται τώρα οι Υπηρεσίες να δείξουν στους αγρότες «ξέρεις, τα μισά χαρτιά από αυτά που ζητούνται, λείπουν. Πρέπει να αποδείξεις ότι έχεις ζώα, πρέπει να αποδείξεις ότι έχεις αυτές τις δυνατότητες, ότι είσαι εκεί και δουλεύεις και δεν είσαι στην Αθήνα» και ούτω καθ’ εξής.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα αδειοδοτήσεων των εγκαταστάσεών τους εκεί πραγματικά είχαν πρόβλημα. Κάναμε τρεις τέτοιες τομές και στη νομιμοποίηση των υπαρχόντων σταυλικών εγκαταστάσεων αν αναφερόμαστε στην κτηνοτροφία και στην αδειοδότηση νέων, με πάρα πολύ απλό τρόπο και σχεδόν ελάχιστο κόστος και μάλιστα επεκτείναμε αυτή την απλούστευση και σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες και επίσης σε ελαφρές κατασκευές, αναφέρομαι στις εγκαταστάσεις όπως είναι οι εγκαταστάσεις για σαλιγκάρια κι άλλα ζώα, όπου για να κάνει κανείς 500 τ.μ., για να κάνει μια τέτοια εκτροφή που ήταν ένας μεταλλικός σκελετός και από πάνω ένα σκίαστρο έπρεπε να πάρει άδεια και στατικά των μηχανικών λες και θα έφτιαχνε 500 τ.μ. διώροφα σπίτια. Όλα αυτά έχουν αντιμετωπιστεί.
Για τη στήριξη των ψυχανθών, τόσο για τη διατροφή του ανθρώπου, όσο και ως ζωοτροφή για την κτηνοτροφία
Τα ψυχανθή φυτά είναι μια σπουδαία και πλούσια οικογένεια φυτών. Εκεί ανήκουν και τα όσπρια (τα φασόλια μας, τα μπιζέλια, οι φακές, τα ρεβίθια) εκεί ανήκουν και σημαντικές ζωοτροφές (οι βίκοι, τα λαθούρια, τα κτηνοτροφικά κουκιά και τα τριφύλλια), άρα είναι μια σπουδαία καλλιέργεια φυτών και για τη διατροφή του ανθρώπου, αλλά και για την εξασφάλιση ζωοτροφών για την ευρωπαϊκή και την ελληνική κτηνοτροφία.
Και τέλος υπάρχει κι ένας τρίτος λόγος γιατί είναι οικολογικά σπουδαία καλλιέργεια για το περιβάλλον. Γιατί η οικογένεια αυτή των φυτών «τρώει» λίπασμα από την ατμόσφαιρα. Είναι η μόνη οικογένεια που συμβιεί με μικρόβια του εδάφους, αυτά τα μικρόβια στις ρίζες τους τρώνε λίπασμα αζωτούχο από την ατμόσφαιρα και δεν χρειάζεται ούτε το φυτό να λιπανθεί με χημικά λιπάσματα, άρα μειωμένο κόστος παραγωγής για το γεωργό και μειωμένη παρέμβαση στη φύση με χημικά λιπάσματα και δευτερευόντως από αυτή τη ρίζα που θα μείνει και θα σαπίσει φέτος από το ψυχανθές φυτό, του χρόνου που θα βάλει σιτηρά ο αγρότης θα έχει μείνει αζωτούχο λίπασμα και για την επόμενη χρονιά για τα σιτηρά. Αυτή είναι η αξία της αμειψισποράς.
Εκεί στα ξηρικά μας χωράφια που καλλιεργούσαν ψυχανθή όπως σας τα περιγράφω και σιτηρά ακριβώς γι' αυτούς τους λόγους, ήρθε η Κοινότητα και ψήφισε ένα κανονισμό που λέει «Επιδοτήσεις στα ξηρικά χωράφια θα παίρνουν μόνο τα σιτηρά». Για φανταστείτε, δεν υπήρχε πιο λάθος πολιτική από αυτήν εδώ και τόσα χρόνια. Αυτή τη μάχη δώσαμε στην Ευρώπη και εγώ προσωπικά να εξοικειωθεί η Ευρώπη και οι συνάδελφοί μου Υπουργοί με αυτή τη σημασία αυτής της οικογένειας, γιατί η Ευρώπη έχει ανάγκη και να εξασφαλίσει ευρωπαϊκές ζωοτροφές που έως τώρα είναι όλες εισαγόμενες, είναι κυρίως αμερικάνικη και τώρα βραζιλιάνικη σόγια, που ανεβαίνει κατακόρυφα η τιμή της και με τον τρόπο αυτό ανεβαίνει και το κόστος παραγωγής των κτηνοτροφικών μας προϊόντων. Και χάθηκαν και τα όσπρια από την ελληνική και φυσικά τη μεσογειακή διατροφή.
Για τα προγράμματα εξωστρέφειας αγροτικών προϊόντων
Έχουμε κάνει στρατηγική μας την εξωστρέφεια. Και να σας πω τι κάναμε σε τρεις επιμέρους δράσεις, συμπεριλαμβανομένων και των συμμετοχών σε διεθνείς εκθέσεις. Μάλιστα εγώ προσωπικά έχω πάει σε τρεις τέσσερις εξ αυτών, παίρνοντας μαζί μου από το χέρι τη μια περίπτωση στη Γαλλία 240 τέτοιους εκθέτες, στη Anuga του Ντίσελντορφ άλλους 150, όπως και στη Green Week του Βερολίνου. Και εκτός δηλαδή από αυτές τις οριζόντιες δράσεις που κάνουμε να προωθήσουμε προϊόντα από διάφορους τομείς κάνουμε στοχευμένες τομεακές δράσεις, δηλαδή μόνο γι' αυτές τις κατηγορίες προϊόντων, λέγε τυροκομικά, προϊόντα κονσερβοποιίας στη Μόσχα που κάναμε για τα κονσερβοποιημένα ροδάκινα και τα φρούτα και αλλού. Και τώρα κάνουμε αντίστοιχες τέτοιες στοχευμένες δράσεις για το γιαούρτι μας σε Αμερική, Καναδά κ.λ.π.
Τέλος υπάρχει και μια τρίτη δράση που γίνεται όπου πάμε στον συγκεκριμένο επιχειρηματία που λέει, ας πούμε «εγώ είμαι οινοποιός, κάνω κρασιά, πιστεύω ότι για το δικό μου κρασί όπως είπε για παράδειγμα ο Συνεταιρισμός της Σαντορίνης, είναι ακριβό, θέλω να το βάλω στην αγορά της Νέας Υόρκης, είμαι έτοιμος να ξοδέψω τα δικά μου 100.000 ευρώ» του λέμε εμείς «αφού εσύ διαλέγεις έτσι, θα σε βοηθήσουμε εμείς με άλλες 100.000 ευρώ που χρειάζονται να πάμε και με 200.000 ευρώ να προωθήσουμε αυτά τα κρασιά σε αυτή τη συγκεκριμένη αγορά, που εσύ επιλέγεις.
Έχουμε κάνει 35 τέτοια προγράμματα σχεδόν με όλους.
Για τη νέα ΚΑΠ στο πλαίσιο της ελληνικής Προεδρίας
Έχει τελειώσει η παλιά Κοινή Αγροτική Πολιτική με το τέλος του 2013. Με την αυγή του 2014 βαδίζουμε στη νέα ΚΑΠ και έχει ενσωματώσει όλα αυτά που λίγο πριν περιγράφαμε. Είναι η νέα ΚΑΠ που λέει ότι θα δώσουμε συνδεδεμένες ενισχύσεις, όχι 2%, συνδεδεμένες με την παραγωγή για να αποφύγουμε πλέον τους τάχα γεωργούς που χωρίς να παράγουν τίποτε έπαιρναν επιδοτήσεις. Οι συνδεδεμένες πάνε στο 8% και θα πάνε στο 10%. Δέστε τι προϋπόθεση βάζει; Με την προϋπόθεση ότι τα έξτρα 2% θα ξοδευτούν μόνο σε φυτά που είναι ψυχανθή.
Δεύτερον. Λέει, ενισχύουμε τους βοσκοτόπους μας, αλλάζουμε τον ορισμό των βοσκοτόπων. Ως τώρα βοσκότοποι ήταν τα λιβάδια μόνο τα οριζόντια, όπως τα γνώριζε η κεντρική Ευρώπη με τα ετήσια ποώδη φυτά. Εμείς είχαμε όμως και πλαγιές με φρυγανώδη βλάστηση, αλλά και ξυλώδη, αυτά για πρώτη φορά ενσωματώθηκαν και έγιναν αξιοποιήσιμες βοσκήσιμες εκτάσεις με την αλλαγή των ορισμών. Με τον τρόπο αυτό η χώρα μας θα έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τα 11 περίπου εκατομμύρια στρέμματα βοσκοτόπων, στα 51 εκατομμύρια στρέμματα. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία να αξιοποιηθεί και να διαχειριστούμε σωστά και να βελτιώσουμε αυτό τον φυσικό πόρο, μια και μιλάμε για κόστος στην ζωική παραγωγή, να μια ευκαιρία γιατί εδώ έχουμε τζάμπα ζωοτροφή και μάλιστα είναι συνυφασμένη αυτή η ζωοτροφή με εξαιρετικής ποιότητας κρέατος στην αιγοπροβατοτροφία μας και γαλακτοκομικά γιατί εκεί «πατάει» η φέτα.
Ένα άλλο σημαντικό που έχει η νέα ΚΑΠ και εκεί πάλι και η χώρα μας είχε σημαντική συμβολή στο να αξιοποιηθεί αυτός ο πόρος σε τέτοια ποσοστά, είπαμε ότι η Ευρώπη είναι μια γηρασμένη κοινωνία και μέσα σε αυτή τη δημογραφική γήρανση βλέπουμε και τη δημογραφική γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και της Περιφέρειας. Πρέπει να μπει νέο αίμα, να μπουν νέοι άνθρωποι στη γεωργία, θα βρουν δουλειά στη γεωργία ιδιαίτερα άνεργοι, που τώρα μαστίζεται η Ευρώπη από αυτό το οξυμένο κοινωνικό πρόβλημα της ανεργίας. Δεν μιλούμε για άριστες συνθήκες. Θέλει προσπάθεια από όλες τις πλευρές, οι ευκαιρίες είναι όμως εκεί και θα δοθούν από τη νέα ΚΑΠ τουλάχιστον 2% των χρημάτων για να μπουν νέοι άνθρωποι στον τομέα σε όλους τους κρίκους της αλυσίδας.
Για τις αγροτικές κινητοποιήσεις
Έχω εξηγήσει τις θέσεις μας. Τα περισσότερα από τα αιτήματα των αγροτών, παρά το ότι αφορούν το Υπουργείο Οικονομίας και όχι το Αγροτικής Ανάπτυξης, εμάς μας ενδιαφέρει να λυθούν. Για παράδειγμα δεν υπάρχει πλέον θέμα τήρησης βιβλίων εσόδων - εξόδων. Δεν χρειάζεται οι γεωργοί να κρατούν βιβλία εσόδων - εξόδων κάθε μήνα. Θα κρατούν μόνο τα στοιχεία των εσόδων και των εξόδων τους. Δεν έχει κανένα νόημα - ήταν σωστό το αίτημα των αγροτών - αφού για παράδειγμα ένας που καλλιεργεί τα ροδάκινα ή το βαμβάκι του, θα ξοδεύει όλο το χρόνο εισροές να το οργώσει, να το σπείρει, να το σκαλίσει, να το προστατεύσει, ώστε να έρθει η ώρα να το μαζέψει το Σεπτέμβριο - Οκτώβριο και όταν το πουλήσει για πρώτη φορά θα έχει ένα τιμολόγιο εσόδων. Ποιο είναι το νόημα λοιπόν αυτό τον άνθρωπο κάθε χρόνο να του βάζεις λογιστή να κρατάει βιβλία εσόδων - εξόδων; Δεν θα έχει κανένα έσοδο. Για εμάς σκοπός είναι- κι αυτό το θέλουν και οι γεωργοί - να τηρηθούν στοιχεία εσόδων και εξόδων. Γιατί μόνο έτσι θα φύγουν από τη μέση και τα εικονικά τιμολόγια και οι αποκλίσεις και οι ελληνοποιήσεις.
Τα φορολογικά στοιχεία είναι για τους πάντες. Απλά ό,τι εισόδημα είναι κάτω από 15.000 ή 20.000 όριο θα το πάνε μια φορά το χρόνο δηλαδή στο τέλος του έτους και άλλοι θα το πάνε δυο φορές. Το όριο, εφόσον λύθηκε το βασικό πρόβλημα, δεν έχει τόσο πολύ μεγάλη σημασία. Δεν είναι ουσιώδες. Το στρατηγικό εργαλείο είναι σημαντικό.
Δημοσιογράφος: Κύριε Υπουργέ παραμένουν στα μπλόκα όμως.
Υπουργός: Δεν παραμένουν όλοι οι αγρότες. Δεν έμειναν πολλά από αυτά τα πράγματα που ζητούσαν. Σε ό,τι αφορά τα στοιχεία, μας ζήτησαν να μην πληρώνουν τέλος επιτηδεύματος, το δέχτηκε το Οικονομικών για μια πενταετία. Θέλουμε να βοηθήσουμε όλους τους αγρότες τουλάχιστον για μια πενταετία να μην έχουν να το πληρώσουν αυτό.
Ζήτησαν τη διαχείριση του ΦΠΑ γιατί αυτοί που ανήκουν σε ομάδες ή σε συνεταιρισμούς δεν πληρώνουν. Δεν πουλάει η ομάδα των ροδακινοπαραγωγών του Βελβεντού στον τελικό χρήστη, δίνουν το προϊόν τους στην ομάδα τους και η ομάδα τους το επεξεργάζεται, το συσκευάζει και το πουλάει συνολικά. Αυτή είναι η έννοια της ομάδας και του συνεταιρισμού.
Σε ό,τι αφορά τα στοιχεία, κατά την άποψή, μου δεν έχουν ουσιώδη θέματα. Άλλωστε είναι ένα νέο μέτρο, επεκτείνεται από τους 100.000, που κρατούσαν τα στοιχεία αυτά ούτως ή άλλως, σε άλλες 100-200.000, το μέτρο είναι σωστό. Αν στην πορεία φανεί ότι χρειάζεται βελτίωση όπως κάθε νέο εργαλείο στο ξεκίνημά του, μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα, θα τα δούμε και θα τα βελτιώσουμε.