Προδικαστικό ερώτημα C-24/21, PH (Interdiction régionale de mise en culture d’OGM)
Γεωργία – Γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές, εφεξής ΓΤΟ – Κανονισμός (ΕΚ) 1829/2003 – Σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον – Άρθρο 26α Οδηγία 2001/18/ΕΚ – Δυνατότητα των κρατών μελών να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της ακούσιας παρουσίας γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών σε άλλα προϊόντα – Προϋποθέσεις εφαρμογής – Αρχή της αναλογικότητας – Κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη εθνικών μέτρων συνύπαρξης για την αποφυγή της ακούσιας παρουσίας γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών σε συμβατικές και βιολογικές καλλιέργειες – Μέτρο περιφερειακής ή τοπικής οντότητας με το οποίο απαγορεύεται στο έδαφός της η καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένου αραβοσίτου
Με το προδικαστικό ερώτημα C-24/21, το Tribunale οrdinario di Pordenone (Ιταλία) έθεσε ζητήματα σχετικά με την ερμηνεία, αφενός, της οδηγίας 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2001, για τη σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον, υπό το πρίσμα του κανονισμού 1829/2003 και της σύστασης της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2010, σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη εθνικών μέτρων συνύπαρξης για την αποφυγή της ακούσιας παρουσίας ΓΤΟ σε συμβατικές και βιολογικές καλλιέργειες, και, αφετέρου, των άρθρων 34, 35 και 36 ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, τέθηκε το ζήτημα αν εθνικό μέτρο, με το οποίο θεσπίζονται μέτρα συνύπαρξης που συνεπάγονται την απαγόρευση της καλλιέργειας της ποικιλίας του αραβοσίτου τύπου MON 810 στο έδαφος περιφέρειας κράτους μέλους συνάδει προς την όλη οικονομία της οδηγίας 2001/18/ΕΚ, υπό το πρίσμα ιδίως του κανονισμού 1829/2003 και των διευκρινίσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση της 13ης Ιουλίου 2010 και, αν η απαγόρευση αυτή δύναται να συνιστά περαιτέρω μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος και αντίκειται, ως εκ τούτου, στα άρθρα 34, 35 και 36 ΣΛΕΕ.
Με την απόφασή του της 7ης Ιουλίου 2022 (EU:C:2022:526) το Δικαστήριο έκρινε ότι:
«Το άρθρο 26α της οδηγίας 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, …, ερμηνευόμενο υπό το πρίσμα του κανονισμού αυτού και της σύστασης της Επιτροπής, …, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνικό μέτρο το οποίο, προκειμένου να αποφευχθεί η ακούσια παρουσία γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών σε άλλα προϊόντα, απαγορεύει στο έδαφος περιφέρειας του οικείου κράτους μέλους την καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών που έχουν εγκριθεί δυνάμει του κανονισμού 1829/2003, υπό την προϋπόθεση αφενός ότι το μέτρο αυτό καθιστά δυνατή την επίτευξη του σκοπού της διασφάλισης για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές της δυνατότητας επιλογής μεταξύ προϊόντων από γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες και προϊόντων από βιολογικές ή συμβατικές καλλιέργειες, και αφετέρου ότι, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων των εν λόγω καλλιεργειών στο έδαφος της περιφέρειας, το εν λόγω μέτρο είναι αναγκαίο για την επίτευξη του ως άνω σκοπού και τελεί σε αναλογία προς αυτόν.
Όταν εθνικό μέτρο απαγορεύει στο έδαφος περιφέρειας του οικείου κράτους μέλους την καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών εγκεκριμένων δυνάμει του κανονισμού 1829/2003, σύμφωνα με το άρθρο 26α της οδηγίας 2001/18, …, ερμηνευόμενο υπό το πρίσμα του κανονισμού αυτού και της σύστασης της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2010, σχετικά με κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη εθνικών μέτρων συνύπαρξης για την αποφυγή της ακούσιας παρουσίας ΓΤΟ σε συμβατικές και βιολογικές καλλιέργειες, δεν είναι περαιτέρω απαραίτητο να επαληθεύεται χωριστά αν το εθνικό μέτρο συνάδει προς τα άρθρα 34 έως 36 ΣΛΕΕ».
Το σύνολο του κειμένου της απόφασης έχει δημοσιευθεί στο δικτυακό χώρο του Δικαστηρίου στην ακόλουθη διεύθυνση: https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=262425&pageIndex=0&doclang=el&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=5263038