Προδικαστικό ερώτημα C-697/20, W.G. κατά Dyrektor Izby Skarbowej w L.
Φορολογία – Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) – Οδηγία 2006/112/ΕΚ – Άρθρο 9 – Υποκείμενος στον φόρο – Άρθρα 295 και 296 – Κατ’ αποκοπήν καθεστώς των αγροτών – Σύζυγοι που ασκούν γεωργική δραστηριότητα χρησιμοποιώντας αγαθά που αποτελούν κοινή συζυγική περιουσία – Δυνατότητα των συζύγων αυτών να θεωρηθούν ως χωριστοί υποκείμενοι στον ΦΠΑ – Επιλογή ενός εκ των συζύγων να παραιτηθεί από την ιδιότητα του αγρότη του κατ’ αποκοπήν καθεστώτος και να υπαγάγει τη δραστηριότητά του στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ – Απώλεια από τον έτερο σύζυγο της ιδιότητας του αγρότη του κατ’ αποκοπήν καθεστώτος
Με το προδικαστικό ερώτημα C-697/20, το Naczelny Sąd Administracyjny (Πολωνία) έθεσε ζητήματα απτόμενα της ερμηνείας και εφαρμογής της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας. Ειδικότερα, τέθηκε το ζήτημα εάν αντίκειται στα άρθρα 9, 295 και 296 εθνική πρακτική που αποκλείει τη δυνατότητα των συζύγων που ασκούν γεωργική δραστηριότητα στο πλαίσιο γεωργικής εκμετάλλευσης να θεωρηθούν χωριστοί υποκείμενοι στον ΦΠΑ κατά την εκμετάλλευση περιουσίας αποτελούσας κοινή συζυγική περιουσία. Περαιτέρω, το εθνικό δικαστήριο ρώτησε αν έχει σημασία για την απάντηση στο πρώτο ερώτημα το γεγονός ότι, σύμφωνα με την εθνική πρακτική, η επιλογή ενός εκ των συζύγων να φορολογηθεί για τη δραστηριότητά του δυνάμει του κανονικού καθεστώτος του ΦΠΑ στερεί από τον έτερο την ιδιότητα του αγρότη του κατ’ αποκοπήν καθεστώτος, καθώς και το γεγονός ότι είναι δυνατή η σαφής διάκριση της περιουσίας που εκμεταλλεύεται έκαστος των συζύγων κατά τρόπο αυτόνομο και ανεξάρτητο για τις ανάγκες της ασκούμενης οικονομικής δραστηριότητας;
Με την απόφασή του της 24ης Μαρτίου 2022 το Δικαστήριο έκρινε ότι:
«Τα άρθρα 9, 295 και 296 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ έχουν την έννοια ότι:
- απαγορεύουν την πρακτική κράτους μέλους η οποία αποκλείει τη δυνατότητα των συζύγων που ασκούν γεωργική δραστηριότητα στο πλαίσιο της ίδιας εκμετάλλευσης, χρησιμοποιώντας αγαθά που αποτελούν κοινή συζυγική περιουσία, να θεωρηθούν ως χωριστοί υποκείμενοι στον ΦΠΑ στην περίπτωση κατά την οποία καθένας εκ των εν λόγω συζύγων ασκεί οικονομική δραστηριότητα κατά τρόπο ανεξάρτητο ·
- δεν απαγορεύουν, υπό συνθήκες κατά τις οποίες οι σύζυγοι ασκούν γεωργική δραστηριότητα υπό το κατ’ αποκοπήν καθεστώς των αγροτών, η επιλογή του ενός συζύγου να υπαγάγει τη δραστηριότητά του στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ να έχει ως αποτέλεσμα την εκ μέρους του ετέρου συζύγου απώλεια της ιδιότητας του αγρότη του κατ’ αποκοπήν καθεστώτος, όταν, κατόπιν εξέτασης της συγκεκριμένης περίπτωσης, το αποτέλεσμα αυτό είναι αναγκαίο για την αντιμετώπιση κινδύνων κατάχρησης ή απάτης μη δυνάμενων να αποτραπούν από την προσκόμιση, εκ μέρους των συζύγων, κατάλληλων αποδεικτικών στοιχείων, ή όταν η εκ μέρους των οικείων συζύγων άσκηση της δραστηριότητας αυτής κατά τρόπο ανεξάρτητο και στο πλαίσιο του κανονικού συστήματος ΦΠΑ ως προς καθέναν εκ των συζύγων δεν παρουσιάζει δυσχέρειες διοικητικής φύσης σε σχέση με την περίπτωση παράλληλης ύπαρξης δύο διαφορετικών καθεστώτων για τους εν λόγω συζύγους».
Το σύνολο του κειμένου της απόφασης έχει δημοσιευθεί στο δικτυακό χώρο του Δικαστηρίου στην ακόλουθη διεύθυνση https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=256463&pageIndex=0&doclang=EL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=99645